Waarom ik Marieke Groen een bestseller gun

Ik begin: geldverstrekkers aller landen, lees Het verhaal van mijn schaarste van Marieke Groen! UWV’s door heel Nederland, doe Het verhaal van mijn schaarste cadeau aan uw medewerkers. Het hele boek. Of als dat te duur is (€ 22,99) dan de proloog en het eerste deel, jaag er een nietje doorheen, en betaal de auteur in lijn van de auteurswet. En medewerkers: lees het, bespreek het met elkaar, herinner het u als u een volgende keer een nieuw gezicht voor uw balie treft.

Ja, dat vermaledijde geld. Deze week las ik Het verhaal van mijn schaarste. Al bij de proloog brak me letterlijk het angstzweet uit en werd ik besprongen door mijn eigen herinneringen aan schaarste en mijn rondgang langs de instituties voor bijstand. De vernederingen. Het onbegrip. Het telkens maar weer bedenken hoe je het einde van de maand haalt. Ik had het geluk dat mijn moeder me een gezonde maaltijd voorzette, deodorant en shampoo meegaf.  Een keer had ik mij misrekend, ik weet niet eens meer welke fout ik had gemaakt, maar geld voor de trein naar mijn ouders had ik niet, waardoor ik een van mijn beste vrienden om f 25,- moest vragen, met de belofte het hem, als ik over een week weer geld had, meteen terug te geven. Zijn aarzeling, zijn blik (wantrouwend) en het met moeite toch geven, herinner ik me nog goed.

Maar ik herinner me ook mijn naïviteit, die ik ook bij Groen bespeur, als het om geld verdienen gaat, een ongemak bij geldzaken dat ik van huis uit heb meegekregen en dat ik eigenlijk nog steeds wel heb. Negentienvierennegentig, mijn inschrijving bij het Arbeidsbureau. Achter de balie zit een vlotte, blonde jongeman in een net jasje, op zijn neus een bril met zwaar montuur. Ik zou hem, dertig jaar later, zo weer herkennen. Vriendelijk gesprek. Ik vertelde over het historisch fotoboek dat ik had samengesteld en waaraan ik nauwelijks iets had verdiend. en dat in het jaar daarvoor was verschenen. Waarop hij vroeg of hij mij als letterkundige in kon schrijven? Mijn borst zwol tot slagschiphoogte, om maar eens een dichter te citeren. Letterkundige! Erkenning van mijn ambitie, bij het Arbeidsbureau notabene! De weken daarna wachtte ik ongeduldig op dat ene telefoontje met de uitnodiging voor een mooie klus. Pas later drong tot mij door dat die vlotte jongen mij met deze benaming de langdurige bijstand in had geschreven.

Mijn schaarse jaren eindigden aan het einde van de jaren negentig, die van Groen duurden voort. De tijd tussen de jaren negentig en het heden verschrompelt als ik haar lees. Ik ben daar weer. Ik ben het nooit kwijtgeraakt.

En daarom gun ik Marieke Groen een bestseller. Je zou zeggen: ze heeft in bijna alle grote kranten aandacht gekregen, dat boek zal nu wel in stapels bij de kassa liggen. Het exemplaar dat ik in huis heb stond in z’n eentje in de – nagenoeg onvindbare – kast ‘Sociologie’.

Of je denkt: ik weet het nu wel, nadat je in diverse kranten de interviews met haar hebt gelezen. Fout! Je weet het nog niet. Je weet het pas als je het boek werkelijk hebt gelezen. En wordt Het verhaal van mijn schaarste geen bestseller, dan mag het van mij een literaire prijs winnen. Allebei mag ook. En als dat alles niet lukt, dan toch maar een winnend lot in de loterij waaraan Marieke Groen bleef meedoen, ondanks al het geldgebrek. Want alleen als de hoop blijft, hoe miniem of irreëel ook, hou je vol.

Eric de Rooij