De mooiste titel? ‘Schapeneilandse gedichten’

In Het Liegend Konijn 2024 / 2, met dit keer 175 nieuwe gedichten, staan relatief veel gerenommeerde dichters, zoals Charles Ducal, Piet Gerbrandy en Frans Kuipers. Evi Aarens opent de bundel, dankzij de comfortabele dubbele A in haar achternaam. Het gaat om een canto; er verschenen er al twee in eerdere afleveringen van Het Liegend Konijn. Zoals zij op haar website aankondigde, is het een van de 34 canto’s van de nog te verschijnen bundel Fausta – iets om naar uit te kijken. Hanz Mirck schreef een serie van elf soms lange prozagedichten, ‘Hoe de wind opgroeit’. De wind, Aeyolus’ zoon, is waarschijnlijk een personificatie van de dichter. Het is een coming of age-verhaal, waarin de stormachtige verhouding tussen vader een zoon een prominente rol speelt en de wind het schrijverschap ontdekt: ‘hij ademt om zijn woorden te laten horen, leven in te blazen, zijn zinnen tot leven te wekken, te bestaan in zijn eigen zinnen.’ Mooi is een opmerking over een wiskundedocent die in de klas gesprekken probeert aan te gaan over de neutronenbom en de armoede in de wereld. Tevergeefs, ‘hij verliest zijn pupillen zoals een boer rijst uit een gescheurde zak’.

Er zijn dit keer zeven dichters die nog geen bundel hebben gepubliceerd: Rik Dereeper, Susanne Feiertag, Christine Van den Hove, Kyrke Otto, Pieter Olde Rikkert, Karlijn Sonderen Smit en Belle van Veenendaal. Verrassend zijn de gedichten van Susanne Feiertag. Het eerste gedicht van een serie, getiteld ‘Deze broeierige dag ziet af van een aanval’, begint in medias res. Het zou een gesprek kunnen zijn over een voorgoed voorbij verleden. Niet alles herinnert de ‘ik’ zich blijkbaar nog, maar het volgende is haar bijgebleven, en uit de laatste regel spreekt een grote eenzaamheid.


Rik Dereeper schreef een serie van vijf gedichten over bekende dichters. Hij geeft daarbij steeds een toelichting, iets wat bij hem goed werkt. Opvallend, want dat is vaak niet zo: het gedicht moet immers voor zichzelf spreken. Vermakelijk is ‘Geachte heer de burgemeester’, een brief in verzen, waarin Marianne Schaaf, de vrouw van Anton Korteweg, aan het woord is. Ze begint als volgt:

U gaf een jaar of twee terug een gouden speech voor mij
en medejubilaris Anton Korteweg. Herinnert u zich hem?
Zijn strik hing scheef omheen zijn strot, hij droeg
een wijnbevlekte broek als was het opendeurdag
en het feesthemd stond tot aan zijn navel uit de knoop.

Wat moet je met zo’n man die na zijn portie poëzie en pillen gaat ‘dutten / in ons bed’ en zijn ‘hulpstukken’ ernaast dumpt? ‘Ik merk dan / hoe zijn tanden blijven grijnzen.’ En zijn onderbroeken verfoeit ze: ‘binnenkant en buitenkant verschillen vaak van kleur.’ Waarom dat venijn? De toelichting: ‘Marianne Schaaf en Anton Korteweg huwden in 1971, het jaar waarin laatstgenoemde debuteerde met Niks geen Romantic Agony. Over hun huwelijksleven en zijn vrouw – “En jij? Jij werd er ook niet mooier op.”- dichtte Korteweg soms vinnig. Soms te vinnig, blijkbaar.’

Van losse regels kun je ook genieten. Piet Gerbrandy constateert dat de dood in zicht komt, en met de hem eigen zelfspot vervolgt hij: ‘al glijd ik graag nog vlot aalvet omlaag in spiraal / in een zwembad met tussen mijn benen een / der kindskinderen dit leven in geboren.’ Het leven in geboren. Het leven in gekatapulteerd. Er zit vaart in, net als bij opa met zijn kleinkind op de glijbaan. Of deze regels van Frans Kuipers, uit een reeks met de mooiste titel van de bundel: ‘Schapeneilandse gedichten’. ‘Met Amsterdam ben ik getrouwd / maar met Schapeneiland heb ik een geheime verhouding.’ Schapeneiland: dat moet wel Texel zijn. En Myrte Leffring: ‘De kat kwam langs en bracht de ochtend / mee.’

Heel goed is het vijfde gedicht van ‘Blauweregen’, de reeks van Elise Vos. Haar woordkeuze is heel weloverwogen.

Al hebben beiden hard gewerkt om er een vruchtbare grond voor te kweken, ook met deze liefde werd het niets.

Veel reeksen dit keer. Een rijke oogst.

Hans Puper

Jozef Deleu (redactie) – Het Liegend Konijn 2024/2. Pelckmans, Kalmthout. 251 blz. € 24,50.