Aan het eind van het jaar nemen we altijd de literaire voorspellingen door die we aan het begin van het jaar deden. Dit weekend de voorspellingen voor het nieuwe jaar.

* Marcel van Roosmalen en Eva Hoeke bereiden een nieuwe theatertournee voor waarin ze hun eerste theatertournee in geestige columns samenvatten.
Fout, de theatertournee gaat, met de nodige tussenruimtes nog steeds door. Op 9 januari kun je bijvoorbeeld terecht in TivoliVredenburg. Op Theater.nl geeft een bezoeker een korte samenvatting van de voorstelling: ‘Zij leest enkele van haar columns voor verschenen in Volkskrant magazine, hij enkele stukjes uit zijn boek Totaal. Het is voorts het oplepelen van anekdotes en met nogal wat dedain. Het moet spontaan overkomen lijkt het.’
Voor Hoeke leek het een zwart jaar te worden, want ze werd eruit geknikkerd bij het Volkskrant Magazine. Ze begon echter een ‘Petje af’ waar je voor 5 euro per maand toegang hebt tot nieuwe columns. Met 1361 volgers betekent dat 6.805 euro per maand aan inkomen. Geen slechte wissel.

* Manon Uphoff wint de P.C. Hooft-prijs.
Uphoff moet nog even wachten, want Maarten ’t Hart kreeg eindelijk de P.C. Hooft-prijs. En dat niet alleen, ook de Gouden Speld van de stad Leiden viel hem te beurt.

* Jasper Henderson wordt uitgever bij De Bezige Bij én Thomas Rap.
Fout. De Bezige Bij werd wel verzelfstandigd en moet een nieuwe koers gaan varen. Meer inzetten op jonge talenten en niet de enorme backlist continu in druk houden. Meer inzetten op actuele non-fictie, zei directeur Romy van den Nieuwenhof tegen Boekblad.

* Francine Oomen bezig met Hoe overleef ik mijn eerste echtscheiding?
Fout. Er is nog geen editie voor volwassenen, maar de editie voor kinderen, Hoe overleef ik met/zonder gescheiden ouders?, verscheen al in 2015.

* De Libris Literatuur Prijs gaat naar Ilja Leonard Pfeijffer voor Alkibiades
Alkibiades won in Nederland weinig prijzen, maar in Vlaanderen kreeg hij de publieks- en juryprijs bij de Boon. Een prijs van 50.000 euro die werd doodgezwegen door de NRC en de Volkskrant. En hij werd genomineerd voor de NS Publieksprijs (die naar Adriaan van Dis ging). Alkibiades haalde zelfs de shortlist van de Libris niet. Die prijs werd gewonnen door Rob van Essen voor Ik kom hier nog op terug.

* Tsunami aan dystopische romans zorgt voor catastrofaal einde van literaire uitgeverijen.
Fout. Het was al bij al toch een jaar waarin we niet de afgrond ingingen. Het blog Alles over boeken en schrijvers houdt een beetje de dystopieën bij.

* Jeroen Dera wordt voor het leven benoemd in alle literaire jury’s.
Fout. Een rustig jaartje voor Dera, want hij was slechts jurylid bij de Poëziedebuutprijs 2024, de Constantijn Huygens-prijs 2024, de F. Bordewijk-prijs 2024 en de J. Greshoff-prijs 2024.

* Leon de Winter zegt in Eus’ boekenclub dat hij niet houdt van populisme net als het grootste gedeelte van de mensen.
Fout, Leon de Winter was het hele jaar door genuanceerd.

* Het Boekenweekgeschenk van de Chabotjes krijgt een opmerkelijk mild onthaal in de media.
Mmmh. Bo van Houwelingen schreef in de Volkskrant over Gezinsverpakking: ‘Al met al een zoetsappig portretje van een kleurrijke familie. Geen hoogstaande literatuur (dat wil het ook niet zijn), wel met ontwapenende ijver geschreven.’ Gerwin van der Werf had het in Trouw over ‘Een saaie lieve chaos’ en Thomas de Veen vond het ‘een cadeau van de Stichting CPNB aan de familie Chabot, die het ultieme podium kreeg om hun liefde voor elkaar te uiten en een monumentje op te richten, van en voor zichzelf.’ Met twee ballen.

* Na het winnen van de Libris Literatuur Prijs plaatst De Arbeiderspers een levensgrote advertentie in de NRC met het volledige juryrapport over Alkibiades.
Fout, de prijs ging naar Rob van Essen. Later in het jaar brak er tussen de heren een poëticaal relletje uit.

* Kamervoorzitter Martin Bosma leest ‘Eendje Kwak kookt zijn eigen potje’ voor in de Tweede Kamer.
Fout. Er kwam wel veel bruins langs in de kamer, maar niet dit fijne sprookje van Reve.

* De NRC overweegt uit commerciële overwegingen om vaker gerenommeerde auteurs twee ballen te geven.
Goed: Thomas de Veen was dit jaar opvallend twee ballen-streng. Herman Koch, Stefan Hertmans, Arthur Japin, A.H.J. Dautzenberg, De Chabotten, Murat Isik en Lisa Weeda kregen weinig waardering voor hun laatste werken.

* Nieuwe roman Herman Brusselmans heeft een hoofdpersoon die erg op Herman Brusselmans lijkt, de hele dag scheldt, racistische, homofobe en seksistische opmerkingen maakt en drinkt.
Oh, breek me de bek niet los.

* Na rampzalig PISA-onderzoek krijgen instellingen nog meer geld om eerdere projecten die geen zoden aan de dijk zetten te herhalen.
Fout. Het bruine kabinet heeft gekozen voor bezuinigingen op het onderwijs. Misschien helpt dat eindelijk.

* Dion Graus stelt Kamervragen over het misbruik van eendjes in fictie en stelt voor onzedelijke sprookjes een leeftijdsgrens voor.
Fout. Niks over eenden, wel over het wegjagen van wolven:

* Peter Buwalda recyclet een complete column uit 2016, maar er is niemand die het merkt.
Waarschijnlijk goed, maar we hebben het niet gemerkt.

* Uitgeverij Sunny Home veilt het originele pispotje van Arnon Grunberg voor 3.000 euro en publiceert het boekje De wonderlijke avonturen van mijn pispotje van de schrijver.
Fout. Hij kreeg wel een nieuwe bijbaan als tv-presentator bij Het Filosofisch Kwintet. Dat deed hij met veel routine en gemak.

* Mart Smeets schrijft boek over de vrouwen in zijn leven onder de titel Wat moeten we hiermee?
Fout. Als Mart Smeets nog op een voetstuk stond, dan is hij er in het begin van het jaar wel afgevallen toen hij geïnterviewd werd door Coen Verbraak over de werkcultuur in Hilversum. Smeets dreigde zelfs een rode kaart te geven aan de interviewer toen deze doorvroeg. Smeets nieuwe boek De grote vier gaat niet over de vrouwen in zijn leven maar over Basketbal, honkbal, ijshockey en American football: geschiedenis, helden en verhalen.

* Özcan Akyol publiceert wekelijks de kijkcijfers van het ‘elitaire’ VPRO Boeken.
Eus’ Boekenclub wist dit najaar met één uitzending boven de 200.000 kijkers te komen (inclusief de uitgestelde kijkers), maar Akyol zette zich niet af tegen VPRO Boeken. Het was een veelbewogen jaar voor Akyol die vaste tafelgast was bij Vandaag Inside voor het lucratieve bedrag van 1.500 euro per keer. Nadat hij Matthijs van Nieuwkerk, de man die hem groot maakte bij DWDD, onder de bus gooide, verdween hij uit het populistische SBS6-programma. Zijn in 2023 verschenen roman Afslag 23 stond begin dit jaar nog 6 weken in de bestsellerlijst. Gelukkig had hij naast de literatuur en zijn tv-werk een andere bijverdienste: reclame maken voor de pensioenen van Brand New Day. Dat levert zo’n 30.000 euro op naar het schijnt.

* Het Nederlands Letterenfonds gaat verder onder de naam De Nederlandsche Literatuurkamer.
Fout. Het Nederlands Letterenfonds gaat op oude voet verder.

* Ilja Leonard Pfeijffer begint een 92-delige podcastreeks waarin hij de noten bij Alkibiades toelicht.
Fout. Hij kwam wel één keer langs bij Pieter van der Wielen.

* Margaret Atwood wint dan toch eindelijk de Nobelprijs voor literatuur.
Fout. Han Kang won. Atwood stond, zoals elk jaar, wel hoog op de lijst van de bookmakers.

* De Donald Duck komt met een ’trigger warning’ voorin het blad, om te waarschuwen voor het onzedelijke karakter van de tekeningen waarop de onderkleding van de eenden ontbreekt.
Fout. Overigens signaleerde schrijver Huub Beurskens op zijn blog ‘woke disclaimers‘ bij recensies!
Het Amerikaanse Walt Disney maakt overigens wel werk van het tegengaan van stereotypen en geeft wel waarschuwingen bij bepaalde programma’s uit het verleden. Zo deugt één van de Aristocats niet:

The cat is depicted as a racist caricature of East Asian peoples with exaggerated stereotypical traits such as slanted eyes and buck teeth. He sings in poorly accented English voiced by a white actor and plays the piano with chopsticks. This portrayal reinforces the “perpetual foreigner” stereotype, while the film also features lyrics that mock the Chinese language and culture such as “Shanghai, Hong Kong, Egg Foo Young. Fortune cookie always wrong.”

* Onno Blom interviewt Peter Buwalda aan het begin van het jaar over de vorderingen met deel twee van zijn trilogie. Buwalda zegt dat hij inmiddels over de helft is, maar dat de lezers nog even geduld moeten hebben.
Goed, al moeten we nog even wachten op het jaarlijkse interview. Tenzij de nieuwe boekenbaas van de Volkskrant, Joost de Vries, de rubriek schrapt. In een van de tv-programma’s van Eus verwachtte Buwalda dat deel twee in maart zal verschijnen. In de voorjaarscatalogus van De Bezige Bij ontbreekt echter een aankondiging van het nieuwe deel.

* Eerste ChatGPT-roman haalt de Bestseller 60. Volgens de aanschafinformatie van NBD/Biblion is het boek in een beeldende, trefzekere stijl geschreven.
Fout, nog niet gebeurd. In Nederland, althans. In Japan zijn er al prijswinnende boeken.
Bij NBD/Biblion verliet na jaren chaos directeur Nina Nannini het pand. Ze verhuisde direct naar Italië. Overigens moeten we niet te veel kritiek hebben op die ge-automatiseerde recensies van NBD/Biblion; er zitten ook heel accurate tussen.