Recensie: Kristien Hemmerechts – Haar bloed
Een met bloed doordrenkt boek
‘Pieter had gelijk. Of je nu AB-bloed toevoegde aan iemand met O-bloed, of O-bloed aan iemand met AB kwam op hetzelfde neer. In beide gevallen brouwde je een dodelijke cocktail van A- en B-antigenen en antistoffen tegen A en B. Toch noemde het medisch handboek O geschikt voor mensen met bloedgroep AB. Waarom dreigde er dan geen klontergevaar? Had het te maken met densiteit? Debiet? Waren in het ene geval de geïmporteerde stoffen verwaarloosbaar, terwijl in het andere geval de import van antigenen volstond om de boel te verzieken?’
In navolging van Bert Keizer en Anna Enquist werkte ook Kristien Hemmerechts mee aan het project schrijver op de afdeling van het VU medisch centrum te Amsterdam. Hemmerechts liep mee op de afdeling hematologie en schreef daar vervolgens de roman Haar bloed over.
Zo af en toe moet je om alle zinsneden uit Haar bloed volledig te doorgronden zo ongeveer geneeskunde hebben gestudeerd. Hemmerechts strooit naar hartenlust met bloederige bloeddetails in haar verhaal over de door bloed geobsedeerde Titus Serfonteyn. Als klein jongetje neemt zijn grootvader Titus mee naar een dode man, een nazaat van Leonardo da Vinci. ‘In de man die we zo meteen zullen zien, Titus, zit het bloed van een van de grootste genieën ooit. Als iemand die wil laten herrijzen, moet hij vertrekken van dit bloed.’ Vanaf dat moment bestaat er voor Titus, die op jonge leeftijd zijn vader al verloor, eigenlijk maar één missie: doorgronden hoe bloed werkt.
Nadat Titus zijn middelbare school afgerond heeft, gaat hij samen met zijn vriend Pieter, die werkelijk in alles een tegenpool is van de toch wat in zichzelf gekeerde Titus, geneeskunde studeren. Ze gaan in hetzelfde huis wonen en vallen, behoorlijk voorspelbaar, voor hetzelfde meisje: Roos. Wanneer Titus zijn huisgenoten zover krijgt dat ze bloed gaan geven voor het goede doel, blijkt dat het bloed van Roos niet in orde is. Wat volgt zijn zoektochten naar de naam van haar ziekte, naar vermiste familieleden, naar het juiste bloed, naar de juiste medicijnen en naar de betekenis van vriendschap.
Ondanks dat Hemmerechts het boek tot op de laatste letter compleet doordrenkt met allerhande wetenswaardigheden over bloed en daarbij de, ietwat minder ingelezen, lezer soms bijna uit het oog verliest , is Haar bloed toch een boek dat tot nadenken stemt. Hemmerechts buigt zich namelijk ook over levensvragen die wel van een algemene orde zijn. Wanneer is iemand een vriend? Hou je wel echt van je kinderen? Moet je tot elke prijs gaan om het leven van iemand te redden? Wat is goed bloed? Hoe ga je met ouders om die op politiek vlak keuzes maken waar jij niet achter kan staan? Het blijft tenslotte wel familie. Interessante vragen die nog lang door je hoofd blijven spoken en daardoor van Haar bloed een lezenswaardig boek maken.
Cilla Geurtsen
Kristien Hemmerechts – Haar bloed. De Geus, Breda, 254 bladzijden, € 18,95.