Een illustratieve poëziebundel met alles van vertraging

Een flink jaar na zijn uitmuntende graphic novel Young Frances publiceert de Canadese stripmaker Hartley Lin een nieuw deel van zijn Pope Hats, een serie boekjes met de uitstraling van een comic waarin Lin korte verhalen afwisselt met langere. Young Frances [link] bevatte het vervolgverhaal dat hij voorpubliceerde in Pope Hats 2 tot en met 5, vanaf nu gaat hij verder met een schone lei.

In dit zesde deel, dat de ondertitel Shapeshifter meekreeg, tapt Lin uit een ander vaatje. Het is nooit een geheim geweest dat hij zijn eigen leven in zijn verhalen opvoert: zo is de persoon op het omslag de auteur zelf. Kijken we beter dan vervreemdt de coverillustratie: een jongeman met een rol plakband, op de achtergrond een uitvergrote baby en een lieveheersbeestje. Erboven die intrigerende titel (Pauselijke hoeden? Twee solideos? Zucchetti?) en verder niets.

De korte verhalen, meestal van een enkele pagina, zijn allemaal kleinmenselijke schetsjes uit het leven van een jonge vader, van een man die grote veranderingen meemaakt. Hij verhuist, zet grote stappen en kijkt met een zekere melancholie terug op zijn jonge leven. Melancholie ligt voor de hand, maar dat is juist de afwezige in de miniatuurtjes die veel open laten: Lin duidt met zo min mogelijk woorden de zaken die hem bezig houden. Hij bevraagt niet, zoekt niet naar antwoorden; hij maakt ons hooguit deelgenoot. Zijn tekeningen helpen de lezer nauwelijks verder. Hij mijmert in de auto op weg naar huis of overpeinst het leven tijdens het uitlaten van de hond. De handelingen zijn arbitrair, de gedachten komen en gaan: de verstilde pagina’s, met de spaarzame woorden, doen bijzonder poëtisch aan. Ze geven Pope Hats 6 een compleet nieuwe lading mee: een dichterlijke, vertraagde en verstilde weergave van het leven.

Wat Lin doet is ongezien in de stripwereld: hij laat de helft zien, vertelt de helft en laat veel bij de lezer. De ervaring van Pope Hats is dezelfde als het lezen van een poëziebundel: ook hier vinden we een onderliggende lijn, terwijl de losse delen – de scènes, de hoofdstukken – genoeg eigen zeggingskracht bezitten. Pas als het boekje uit is, overvalt je de bedoeling: Lin wil de lezer afstand laten nemen van de alledaagsheid, van de grote gebaren, van de zaken die ons voortstuwen. Hij koppelt gebeurtenissen die ogenschijnlijk los van elkaar staan en duidt dromen aan de hand van gesprekken die hij voerde.

Hoewel het een boekje is van slechts 32 pagina’s zegt Lin met deze aflevering van Pope Hats meer dan vooraf voor mogelijk wordt gehouden: de scènes zijn zó krachtig en ingetogen tegelijk. Wie de moeite doet een exemplaar te vinden zal zeker niet teleurgesteld zijn: poëtischer wordt het niet. Het is te hopen dat deze vorm van stripmaken wortel schiet en dat het veel jonge stripmakers inspireert kleine geschiedenissen te vertellen, met zeggingskracht en emotie. Niet dat de eindeloze stoet heldenverhalen en avonturen nergens toe leiden, maar het leven is meer dan alleen junkfood.

Later zal dit zesde nummer van Pope Hats hopelijk worden gezien als de aanzet van iets compleet nieuws. Iets waar we eigenlijk al veel te lang op hebben gewacht.

Stefan Nieuwenhuis

Hartley Lin – Pope Hats 6. Adhouse Books. 32 blz. $ 6.95.