Recensie: Claire Lombardo – De mooiste tijd van ons leven
Een moderne familiegeschiedenis
Nee, deze recensie gaat niet over zeven zussen, maar wel over vier. In deze ‘epische familieroman’, zo las ik ergens, is de hoofdrol voor de Amerikaanse familie Sorensen en hun vier dochters. De mooiste tijd van ons leven is de lijvige debuutroman van Claire Lombardo – en een succesvolle. In de Nederlandse boekhandels lag – Precovidium – het boek prominent op de tafels en prijkte in menige toptien. Ik kan me zo een voorstelling maken op welk publiek er gemikt wordt, al werd het DWDD-boekenpanel niet gehaald.
In een soort van proloog, handelend in het voorjaar van 2000, maken we met de familie kennis. Het is de trouwdag van Wendy, de oudste van de Sorensen-dochters, en deze vindt plaats in het ouderlijk huis in een welgestelde buurt in Chicago, Illinois. Het geluk lacht allen toe. Vader David en moeder Marilyn, stiekem zoenend op hun bankje onder de gingko, beschouwen hun dochters: Wendy, de gelukkige bruid; Violet, een jaar jonger – en op dit moment stomdronken; de zestienjarige Liza; en Gracie van zeven. Lombardo maakt dan een sprong in de tijd naar 2016. Het lijkt erop dat vooral de Sorensen-kinderen het voor hun kiezen hebben gekregen, althans dat vinden ze in ieder geval zelf. Wendy is steenrijk, maar heeft wel haar man en een ongeboren kind verloren. Liza blijkt zwanger te zijn, maar wil niet verder met de vader van het kind. Grace studeert aan de andere kant van het land, maar heeft haar ouders niet verteld dat ze niet op de universiteit is aangenomen. En Violet? Gelukkig getrouwd en twee peuters, maar… Dan duikt haar, door haar vileine zus Wendy opgespoorde, nu vijftienjarige bij de geboorte afgestane zoon op. De klassieker indringer.
Lombardo manoeuvreert handig tussen de personages, laveert soepel door de tijd, want hoewel het 2016 is, schakelt de schrijfster decennia terug, naar begin jaren zeventig en loodst de lezer door ruzies en teleurstellingen, afgunst en schuldgevoel, en dood en verdriet naar het heden. In die zin is het een mooi verteld verhaal en ook een aantrekkelijke roman, een epische familieroman wellicht. De schrijfstijl van Lombardo is bovendien vloeiend en zorgvuldig – uitstekend vertaald ook – met heerlijke precisiebombardementen van venijn en ogenschijnlijke haat. Het is wel familie hè.
Maar toch is het mij, zo kom ik tot het besef, te veel tekentafelproza. Het is gelikt en volgens een stramien dat ik steeds meer tegenkom. En hierin ligt volgens mij de oorzaak: de Iowa Writer’s Workshop. Dit is een schrijversfabriek waar auteurs worden klaargestoomd voor hun debuutroman. Daaromheen is een complete industrie ontstaan, een commercieel circus met in dit huidige tijdsgewricht als resultaat familie- en relatieromans die zich afspelen aan de Amerikaanse oostkust in de welgestelde, witte wereld en met een volledig gebrek aan straatrumoer. De schrijversidentiteit van Claire Lombardo is hiermee inwisselbaar met die van pak-m-beet Adam Haslett, Maggie Shipstead en Ted Thompson en nog vele anderen. Ontdek het zelf.
Tot slot, en hoewel ik best genoten heb van De mooiste tijd van ons leven, word ik tegenwoordig poepchagrijnig van de uitgebreide, tenenkrommende, schijnheilige dankwoorden in Amerikaanse romans. Claire Lombardo maakt er echt een potje van. In vierenhalve pagina bedankt ze maar liefst meer dan 60 personen – ook honden trouwens –, met gebruikmaking van adjectieven als ‘fantastisch’ (2x), ‘onvermoeibaar’ ‘imposant’, ‘geniaal’ (2x), ‘magisch’ (2x), ‘subliem’, ‘briljant’, ‘onnavolgbaar’ en zo kan ik nog wel even doorgaan.
Wiebren Rijkeboer
Claire Lombardo – De mooiste tijd van ons leven. Vertaald door Anne Jongeling en Carla Hazewindus. Signatuur, Amsterdam. 662 blz. € 24,99.