Recensie: Mirjam Oldenhave – De Scootmobiele Eenheid
Geen verbinding, wel contact
April is traditiegetrouw de Maand van de Filosofie. Rondom een jaarlijks wisselend thema worden er lezingen georganiseerd en wordt de Socratesbeker uitgereikt aan het beste filosofieboek van het afgelopen jaar. Ook verschijnt er elk jaar een filosofisch essay en een filosofisch kinderboek. Vorig jaar resulteerde dat nog in het pareltje De eik was hier, van Bibi Dumon Tak. Dit jaar is het thema ‘Intieme vreemden’. Mirjam OIdenhave, bekend van de Mees Kees-boeken, schreef er het boekje De Scootmobiele Eenheid voor.
Luca ‘krijgt buikpijn van sociale contacten’. Ze kan moeilijk aansluiting vinden met haar klasgenoten en valt telkens buiten de boot, ondanks haar pogingen om zich aan te passen aan de rest. De lockdown voelt voor haar dan ook als een geschenk uit de hemel.
Eindelijk hoefde ik niet meer na te denken over hoe ik me moest gedragen. En ik voelde me niet meer eenzaam, want iedereen zat in zijn eentje thuis. Ik was in één klap hartstikke normaal! Buikpijn bestond niet meer, ik haalde hoge cijfers en ook had ik meer contact dan ooit, eerlijk waar. Ik hou van chatten. Als je dan iets raars zegt, kun je deleten en soms hielp ik iemand met het huiswerk en die appte dan hartjes naar me.
Na de lockdown besluit ze niet meer terug te gaan naar school. De leerplichtambtenaar komt meerdere keren over de vloer en geeft haar ouders uiteindelijk een boete. Luca zelf moet als straf de herfstvakantie doorbrengen in een spijbelklasje, samen met vier andere leerlingen die elk hun eigen reden hebben om niet naar school te gaan. De spijbelaars worden aan het werk gezet met het verzamelen van afval in het park. Luca is eerst nog terughoudend in haar contact met de anderen, maar durft zich gaandeweg de week steeds meer open te stellen. Medespijbelaar Elias blijkt ook niet echt bij een bepaald groepje op school te horen.
’Waar hoor jij bij op school?’ vroeg ik. ‘Ik bedoel, hoor jij bij een groepje?’ Hij dacht even na. ‘Er zijn kinderen die dat niet eens weten omdat het ze niks kan schelen,’ zei hij toen. ‘Daar hoor ik bij.’
Gamen doet Elias online, zo vertelt hij, samen met anderen waar hij soms ook niet eens de naam van weet. En dan is er ook nog Melanie, die foto’s en filmpjes met dieren maakt voor de veertigduizend volgers van haar kanaal. Dat Luca en de andere spijbelaars uiteindelijk een echte groep gaan vormen zal voor niemand een spoiler zijn. Er wordt zelfs nog gezamenlijk actiegevoerd voor een clubhuis voor buurtbewoners. Luca leert dat er verschillende manieren zijn om een connectie te maken met anderen, en dat het niet erg is als je de dingen liever op je eigen manier doet. Het idee van verbinden komt verschillende keren terug in het verhaal. Bijvoorbeeld aan het begin, wanneer de spijbelklas als straf vragenlijsten moet invullen en er gevraagd wordt wat het woord wifi betekent. ‘Wireless Fidelity’, dus eigenlijk ‘draadloze trouw’, zo antwoordt iemand. Later legt Luca aan haar moeder uit wat het betekent:
’Mam, weet je wat wifi betekent?’, vroeg ik. ‘Ik weet wel wat het is, maar niet wat het betekent,’ antwoordde mijn moeder. ‘Geen verbinding maar wel contact,’ vertelde ik.
Contact maken met anderen is essentieel, maar de manier waarop je die connectie maakt is niet zo belangrijk, zo lijkt Oldenhave te zeggen in De Scootmobiele Eenheid. En daarmee sluit ze mooi aan bij het thema van de Maand van de Filosofie.
Jos Noorman
Mirjam Oldenhave – De Scootmobiele Eenheid. Geïllustreerd door Rick de Haas. Querido, Amsterdam. 96 blz. € 12,50.