Hoe overleef ik de zombie-apocalyps?

Met Clementine gooit de Amerikaanse succesauteur Tillie Walden het over een compleet andere boeg. Van Walden, bekend van onder meer haar coming-out-verhaal Spinning en de fraaie roadcomic Are you listening, verscheen onlangs het eerste deel van een drieluik, een afgeleide comic van Walking Dead. Van intieme, gevoelige gender-issues naar zombies en de apocalyps, het is niet niks. Toch weet Walden er een eigen stempel op te drukken, al zal het voor de meeste fans even wennen zijn: de sprong is groot, misschien zelfs te groot – afgaande op dit eerste deel.

In Clementine volgen we een tienermeisje dat onderweg is. Af en toe slaat ze wat zombies van zich af, verder weten we niet veel over haar. In dat opzicht helpt het niet als je Robert Kirkman’s Walking Dead hebt gelezen. Deze Clementine is namelijk niet afkomstig uit de hoofdreeks maar is afgeleid van de Walking Dead Telltale-game, een geflopt spelconcept waarbij de speler zich door allerlei filmpjes moet worstelen, met een minimaal uitgewerkt point-and-click mechaniek voor de interactie. Hoewel het een rare keuze is, is het op zich niet erg: fans van Walking Dead weten wat ze ongeveer te wachten staat, fans van Walden hoeven niet eerst door Kirkman’s oeuvre heen om van start te gaan.

Na wat omzwervingen komt Clementine de naïeve Amish-jongen Amos tegen. Met hem gaat ze naar Vermont. Nog eens: geen idee waarom, het zal later vast duidelijk worden. Zij ontmoeten een groepje jongeren en samen gaan ze boven op een berg wonen. Of overleven, het is maar hoe je ernaar kijkt. Waar het op neerkomt is dat alle leden van het groepje worstelen met iets uit het verleden, en voor zover dat nog niet besproken is: met het leven in het algemeen. Hier komt de stem van Walden het beste tot haar recht. De spaarzame gesprekken die de jongeren hebben houden het verhaal gaande, met minimale emotie en introspectie. Bijzonder, want het Walking Dead universum laat doorgaans weinig ruimte voor verfijning en gevoel.

De lijn van dit eerste deel zit ‘m vooral in de ontwikkeling van Clementine. Zij weigert zich te hechten aan iets of iemand, trekt een muur rond zich op. Maar in een situatie waarbij de jongeren zo dicht op elkaar leven, is dat bijna niet mogelijk. In dat verband is het personage van Ricca een gouden greep – zij is de meest Walden-achtige en de minst humeurige van het stel. Zij gaat het gesprek af en toe aan, zorgt voor de inhoudelijke afwisseling die het verhaal temporiseert. Ricca is menselijk, waar de rest net zo boos is als oninteressant.

De pest met een eerste deel van drie is dat er misschien nog een heel interessante verhaallijn uit de hoed wordt getoverd, maar dan zou je daar op z’n minst nu alvast een paar draadjes van moeten terugzien. Het verhaal is vooral een soort survival-spel waarbij de lezer maar moeilijk sympathie kan opbrengen voor de personages. Het lijkt allemaal niet zo nodig te hoeven. Voorbeeld: het stormt, het huis stort in, ze bouwen een nieuw huis (met een hoop gedoe en gedram) en dan is dat ook weer voorbij. Er ontwikkelt zich bijna niets tussen de figuren, vooral omdat ze elkaar zomaar zijn tegengekomen en daar zonder reden met elkaar zitten opgescheept. Als je een eerste deel van drie uitbrengt, dan moet de lezer na de laatste pagina’s toch meteen door willen lezen? Dat is nu niet echt aan de hand. De personages zijn daarvoor te willekeurig, er is te veel zomaar.

De tekeningen van Walden passen goed in de wereld van Walking Dead, en dat is best verbazend. Omdat ze snel tekent en zich niet verliest in details, maar juist heel schetsmatig blijft in achtergronden, pakt het goed uit. Het is gruizig. Wat eraan bijdraagt is dat het zwart wit is gebleven. De keerzijde is dat de personages gaandeweg steeds meer op elkaar gaan lijken, vooral in de koude maanden, als iedereen met mutsen en dikke jassen rondloopt. Wat je dan ontdekt is dat het verhaal feitelijk (nog) flinterdun is: het maakt werkelijk niet uit wie wat zegt en waarom.

Clementine zou in beginsel een interessant verhaal kunnen worden, bijvoorbeeld in lijn van Waldens beste graphic novel, On a Sunbeam. Ook daar volgt de lezer een groep jongeren, maar is er veel meer ontwikkeling gaande. Op dit moment staat Clementine daar nog mijlenver van af. Maar misschien pakt Walden echt uit in het tweede deel, dat overigens pas in juni 2023 in de winkel ligt. Ook dat had echt beter gekund.

Stefan Nieuwenhuis

Tillie Walden – Clementine, book one. Image. 256 blz. $ 13,49.