Een nieuw leven opstarten

Nadat zijn vrouw een te vroeg geboren kind op de wereld zette, dat kort daarna stierf, loopt de relatie van Viktor Nordmann met haar op de klippen. Dat ligt volgens zijn vrouw voor een groot deel aan zijn onvermogen om zijn gevoelens te uiten. Volgens Viktor is het genetisch bepaald. ‘We hebben een eeuwenoud systeem van het opkroppen van emoties, tot we hartklachten krijgen of depressief raken.’

Viktor Nordmann lijkt niet alleen qua naam veel op de schrijver Vincent Kortmann. Net als zijn hoofdpersoon in Vlees en bloed heeft Kortmann een tijd gewerkt bij een gerenommeerde boekenveiling in Haarlem. De passages daarover met malle verzamelaars en bieders die tegen zichzelf opbieden werken als een humoristisch contrast met de ontroerende passages over het verlies van een kind. De antiquarische boekenwereld komt er niet zo goed van af als Viktor de geur van de mannen beschrijft die op kijkdagen de te veilen boeken komen besnuffelen: ‘Hoewel niet alle mannen dezelfde lucht met zich meedroegen, oversteeg de combinatie van okselzweet, tandplak en te lang gedragen kleding aan het eind van de dag de stoffige geur van oude boeken.’ Een fijn geformuleerde zin vol ironie en je vindt veel van dat soort lekkere zinnen in deze roman.

Viktor trekt noodgedwongen weer in bij zijn vader Leo die een opmerkelijk vitaal leven leidt in vergelijking met zijn zoon die probeert een nieuw leven op te starten. Op zijn oude dag heeft Leo zich succesvol gestort op het maken van ambachtelijke worsten. En op woensdagen heeft hij een vriendin, ‘een girlfriend experience’, dus dan kan hij de aanwezigheid van Viktor wel missen.

Het kost Viktor moeite om uit de impasse te komen van een verbroken relatie en in die zin gaat Vlees en bloed ook over het afscheid nemen van je verleden. Niet alleen ten opzichte van zijn kind en van zijn ex die al lang weer een nieuwe vriend van het zweverige type heeft gevonden, maar ook ten opzichte van zijn jeugd. De relatie met zijn vader verandert ingrijpend nadat Leo een beroerte overleeft en ander gedrag gaat vertonen en veel eerlijker, zonder filter, spreekt. De omgeving van het antiquarische boek werkt in de roman als een symbolische ruimte: een wereld die voorgoed voorbij is.

Vincent Kortmann werkt tegenwoordig als coördinator van de Schrijversvakschool Groningen dus hij heeft blijkbaar toch nog vertrouwen in de toekomst van de roman. Zijn eigen roman rechtvaardigt dat vertrouwen volledig.

Coen Peppelenbos

Vincent Kortmann – Vlees en bloed. Atlas Contact, Amsterdam. 272 blz. € 22,99.

Deze recensie verscheen eerder in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op respectievelijk 30 augustus en 3 september 2024.