Column: Coen Peppelenbos – De minibibliotheek
De minibibliotheek
Als je in de boekenbusiness zit zoals ik, als schrijver, literatuurdocent, redacteur en recensent, dan weet je dat het steeds moeilijker wordt om met boeken je brood te verdienen. Bij Tzum krijgen we veel recensie-exemplaren toegestuurd. Die zetten we in de kast en wekelijks sturen we onze twintig recensenten een lijst van de boeken die in de kast staan. Na een half jaar verdwijnen de ongerecenseerde boeken uit de kast om plaats te maken voor nieuwe recensie-exemplaren. We plaatsen zo’n tien á twaalf recensies per week. In de Tzum-kasten staan nu nog 348 boeken te wachten en elke week komt er een stapel bij.
In eerste instantie boden we na een half jaar de ongerecenseerde boeken aan bij de bibliotheek, maar die wilde ze op den duur niet meer hebben. Daarna vroegen we of aan antiquariaat Berger & De Vries of ze die boeken wilden ophalen. Dat willen ze nog wel, al vrees ik de dag dat ook zij onze boeken weigeren. Ik krijg weleens lichte pijn in het hart als je een bekende auteur wekenlang, maandenlang op de lijst ziet staan. Soms laat ik ze er iets langer op staan, in de hoop dat toch iemand zich gaat ontfermen over Nachtzijde van de rivier van Jeanette Winterson of Hiernamaals van Abdulrazak Gurnah.
Op een gegeven moment breekt toch de Dag des Oordeels aan. Moet je de onverkorenen in de papierbak gooien of ga je er de minibibliotheek mee vullen? In mijn buurt hebben we er twee. Eén in de Badstratenbuurt en één in de Zeeheldenbuurt. De laatste in de Witte de Withstraat is nog vrij nieuw. Er wonen geletterde mensen daar, want in het kastje aan de muur vind je Hugo Claus, Thomas Rosenboom, Tim Parks en Jung Chang. In de Kleine Badstraat is de oogst wat schameler op het gebied van de literatuur. Wel heel veel beduimelde misdaadpockets.
Ik heb nog nooit wat uit een minibieb gehaald. Naast een zekere smetvrees (wie herinnert zich niet de ondefinieerbare brokjes die uit bibliotheekboeken kunnen vallen) wil ik graag dat mijn boeken ongeknakt zijn. Minibiebboeken zijn vaak mishandeld door rugknakkers, mensen die later moeten branden in de hel. Ik heb wel regelmatig boeken in die kastjes gezet. Op de een of andere manier ziet datt er altijd uit of je aan illegale vuilstort doet. Deze week zette ik een nieuw exemplaar van mijn laatste novelle, Onfatsoenlijk en luxueus, in de Zeeheldenbieb. Er was thuis een fles Pepsi Zero omgevallen en ik zag een klein vlekje op het boek.
Van iemand die in de binnenstad een minibieb beheert voor haar huis hoorde ik dat er ook een man met grote fietstassen alle minibiebs affietst. Het minibiebje voor haar huis dat ze altijd vulde roofde hij keer op keer leeg. Ze vermoedde dat hij de gave exemplaren online weer verkocht. Wel mooi dat er uiteindelijk toch iemand is die iets kan verdienen met boeken.
Coen Peppelenbos
(De volgende dag stond mijn novelle nog steeds in de kast en nu durf ik niet meer te kijken.)
Minibliotheken vind ik echt heel leuk! Ik heb al heel veel toffe boeken geleend, gehouden en omgeruild. En zelf breng ik regelmatig boeken naar een minibieb toe, super handig om je kast leeg te houden. Ik vind het heel fascinerend dat elke minibieb zo zijn eigen overheersende gerne heeft. Eentje in de buurt zit vol met thrillers en spannende boeken een andere heeft veel streekromans en christelijke boeken en weer een andere heeft een lijstje met boeken die hij er niet in wil hebben staan wat eigenlijk neer komt op alleen literatuur/goed geschreven boeken, het verbaasd je vast niet dat dit de meest lege bieb is. Mijn favoriet zit op een plek met een gigantische omloopsnelheid en dat is echt een bieb in het klein want daar komt van alles in te staan van kunstboeken tot poëzie tot prentenboeken.
Ik vind het grappig dat je de boeken van de bibliotheek vroeger viezig vond. Dat ligt heel erg aan de bibliotheek zelf hoe goed ze controleren en hoe snel ze een boek vies vinden. Het ligt vast ook aan het budget maar het heeft ook te maken met of mensen zelf een melding doen van een vies boek. Ik heb wel eens een boek gehad dat zo goor was dat ik het heb gemeld en deze is ook nooit weer in de kast gezet.
> rugknakkers, mensen die later moeten branden in de hel
Beste Coen, ik kan me regelmatig niet echt vinden in de dingen die je schrijft, maar toen ik dit las, plengde ik even een tedere doch mannelijke traan van zielsverwantschap.
Badstratenbuurt, Zeeheldenbuurt, Witte de Withstraat – misschien is het een idee om de Stad te vermelden in de column waar zich dit afspeelt? Nu is het alsof de columnist ervan uitgaat dat iedereen wel weet wat de Badhuizenbuurt is.
En Tzum wordt toch, hoop ik, ook buiten Groningen, ik heb het opgezocht (Tzum is Fries, maar Groningen is Gronings) gelezen? Ik dacht dat deze gewoonte om een straat te noemen en niet de stad, voorbehouden was aan Amsterdammers. Maar helaas, het breidt zich uit.
Books4Life in Paddepoel neemt heeeel graag mooie boeken in. Ze worden vervolgens in de winkel voor een schappelijke prijs verkocht en de opbrengst is voor ‘het goede doel’. Het zou jammer zijn als ze bij het ‘oud papier’ belanden.
Wat het ruggenknakken betreft: boeken zijn gebruiksvoorwerpen, geen relikwieën. Ik ben altijd een verwoed lezer geweest, maar heb nooit iets gehad met het boek als voorwerp van verering. Ik lees ook al bijna twintig jaar vrijwel alleen e-books.
Dank voor dit inkijkje, Coen!
Soms tref je zelfs totaal nieuwe boeken in de minibiebs….
Niks knakworst, juist netjes 😉
Hierover gesproken: wat sommige mensen met hun boeken uithalen: ieeeeks. Zie bijv https://renzoverwer.wordpress.com/2018/12/29/des-schrijvers-omgang-met-boeken/
Puur applaus!
Op naar de hel dan maar, ongebroken zijn ze amper te lezen … de koffie sputters en funzige kwakjes vormen abstracte schrap gedichten, de ezeloortjes laten de desintresse en het leesgedrag van de vorige gebruikers zien. Stopt hij halverwege de pagina of bij de eerste zin? Staat het boek daar om te delen of te vergeten? En wat een fertier om onbelangrijke en misplaatste onderstreepregels aan te treffen in de meest onbelangrijke literatuur.
Stoffig, oud en vies worden we immers allemaal.
Ik ben een fanatieke lezer, stroop regelmatig minibiebs af, maar vind daar vrijwel geen boeken die aan mijn over decennia ontwikkelde verfijnde voorkeur voldoen. Ook de oogst bij kringloopwinkels hoydt niet over. Ik kijk dan ook liever online. Tweede hands boeken zijn daar, mede door portokosten, nogal prijzig, maar in minibiebs en bij kringlopen kom je zeer zelden boeken tegen in de privé-domeinreeks en de Russische Bibliotheek. Het ware niveau. Weinig mensen lezen en wie lezen lezen gewoonlijk moderne doorgaans vertaalde bagger. Anton Tsjechov? Nooit van gehoord weet je wel.
Geweldig idee, die mini-biebs. Vooral omdat er in de kleinere plaatsen vaak geen bibliotheek meer is. Een tip: je kunt boeken ook naar de kringloopwinkel brengen. Op instagram komen vaak enthousiaste verhalen voorbij van mensen die een hele stapel boeken voor weinig geld hebben gekocht. Lijkt me een stuk beter en dankbaarder dan de boeken te moeten vernietigen!