Gisteren publiceerde Thomas Heerma van Voss een column op de lage landen die het nodige stof deed opwaaien. De auteur schreef over het eindejaarslijstje van het van-alles-wattijdschrift Harper’s Bazaar, geschreven door Stephanie Buisman, waarop ook zijn Het archief prijkte als een van de beste Nederlandse boeken van het jaar. Net als Mijn moeder lacht van de Franstalige Brusselse Chantal Akerman bijvoorbeeld. Van de beschrijving van Heerma van Voss’ roman klopte geen hout:

Slordige samenvattingen ben ik in de loop der jaren geregeld tegengekomen, maar dit had weinig met slordigheid te maken. Niets van deze tekst leek op mijn boek te slaan. De vader van mijn hoofdpersoon leeft nog gedurende de roman. Er is geen archief vol documenten waarin de verteller snuffelt. Er zijn geen geheime kanten van het verleden.

Lang verhaal kort: Buisman had waarschijnlijk geen enkel boek gelezen en ChatGPT de opdracht gegeven om toch een mooi lijstje te maken. Heerma van Voss attendeerde Harper’s Bazaar daarop, maar Managing Editor Digital Fenna Brinkmann wilde niet verder gaan dan dat er menselijke fouten waren gemaakt en vroeg en passant of Heerma van Voss het wilde respecteren dat dit intern zou worden opgelost. Nou, dat deed Heerma van Voss dus niet:

Geen verantwoording afleggen. Geen excuus maken. Je verstoppen achter lege, onpersoonlijke taal, en waar mogelijk degene die je ergens op aanspreekt een gebrek aan ‘respect’ verwijten. Alleen iets aanpassen wanneer je betrapt wordt, en zelfs dan stilletjes.

Het zijn allemaal stappen waarmee de waarheid nog verder wordt uitgehold, een proces dat wereldwijd al vreselijke gevolgen heeft. En zo struikelen mensen alsmaar verder, de ondergang tegemoet.

Vandaag wil Harper’s Bazaar het dan eindelijk wel toegeven aan de NOS: ‘[H]elaas bleek dat er inderdaad kunstmatige intelligentie was gebruikt om het artikel te schrijven.’ Het tijdschrift neemt passende maatregelen en in de toekomst verschijnen dit soort artikelen uiteraard niet meer. Maar als we het aan ChatGPT vragen, dan is het antwoord minder stellig:

Het is mogelijk dat Harper’s Bazaar, net als veel andere publicaties, gebruikmaakt van AI-tools zoals ChatGPT voor verschillende doeleinden, zoals het genereren van tekst, het verbeteren van klantinteracties, of het ondersteunen van het redactiewerk. Het gebruik van AI in de media-industrie is steeds gebruikelijker geworden, vooral voor taken zoals het schrijven van artikelen, het genereren van ideeën, het verbeteren van klantenservice of zelfs het schrijven van bepaalde stukken content.

Het tijdschrift heeft Buismans artikel offline gehaald, maar door opsnorwerk van GeenStijl kun je het toch hier lezen.

(Tzum deelde dit jaar ook een lijstje van Harper’s Bazaar, van dezelfde redacteur, maar dat lijkt qua samenvattingen in ieder geval beter te kloppen – aldus iemand die de betreffende boeken niet gelezen heeft.)