Kan De Lance factor nu de prullenbak in?

Zaken die van belang zijn om te weten bij het lezen van deze recensie:

1: Ik heb geen hekel aan Mart Smeets. De wereld is verdeeld in twee kampen: Smeets-lovers en Smeets-haters. En hoewel ik zijn smaak qua truien ook niet kan waarderen, waardeer ik hem als interviewer en televisiepersoonlijkheid wel. Ook heb ik met plezier veel van zijn boeken gelezen. De Kopgroep en Netwerk adviseer ik zelfs regelmatig aan niet-lezende en wel-sportende leerlingen.

2: Ik volg het wielrennen behoorlijk. Vooral de Tour de France volg ik nauwgezet. Als ik in de buurt van de tour ben tijdens mijn vakantie in Frankrijk, ga ik een hele dag ergens staan om de tourkaravaan voorbij te zien komen en om tot slot de renners twintig seconden te kunnen aanmoedigen. Ik doe mee aan tourpoultjes, ik teletekst heel wat af om alle uitslagen bij te houden en ik vind weinig zo leuk om op mijn kleine wereldontvanger het laatste uur van de etappe te volgen.

3: Ik ben van mening dat een wedstrijd als de Tour de France niet te volbrengen is zonder steeds het gaatje op te zoeken van wat mogelijk is en wat mag. Zonder voedingssupplementen van de hoogste categorie en aanverwante zaken is het mijn inziens niet mogelijk om drie weken prestaties te leveren van het niveau zoals het geval is in die wielerronde.

4: Ik ben geen enorme Lance Armstrong-fan. De man in het geel voorbij zien fietsen tijdens een etappe bezorgde mij jaren gelden echter wel een kippenvelmomentje. De nieuwste onthullingen van de Amerikaanse anti-doping organisatie USADA volg ik, vooral via Twitter, behoorlijk nauwgezet (aardige twitteraccounts om te volgen inzake de kwestie Armstrong: @hetiskoers, @Nynke, @TourDeJose, @DeBaardt, @wielerman, en natuurlijk @lancearmstrong). Het zijn spannende tijden.

En dan nu het boek: De Lance factor van Mart Smeets. Smeets gaat in dat boek op zoek naar de reden waarom Armstrong steeds allerhande zaken voor elkaar krijgt waar andere renners in de verste verte niet van durven dromen. Smeets blikt dus ondermeer terug op zeven jaar winst in de tour. Het interessants zijn de fragmenten waarin Smeets reflecteert op het karakter van Armstrong. Hoe komt het dat deze renner koste wat kost wil winnen en altijd tot het uiterste gaat? In die zin geeft De Lance factor een prima inkijk in de persoon Armstrong.

In het boek analyseert Smeets de renner, die hij meerdere malen mocht interviewen, steeds vanuit een nieuwe invalshoek: ‘Lance Armstrong en zijn vader’, ‘Lance Armstrong en de buitenlandse vriendjes’, ‘Lance Armstrong en zijn goede doelen’. Dat levert dus interessante verhalen op voor de wielerliefhebber. Nadeel is wel dat Smeets ontzettend vaak in herhaling valt en dat je regelmatig denkt: ‘Maar dat heb ik toch al gelezen?’ Daarnaast sluit hij ongeveer de helft van de hoofdstukken af met opmerkingen die je uiteindelijk wel wat op je zenuwen gaan werken: ‘De Lance-factor dus.’ Of ‘En hij won die koers. De Armstrong-factor.’

Smeets probeert de persoon Lance Armstrong redelijk genuanceerd te beschrijven. Toch krijg je niet de vinger achter een aantal vragen. Laat Smeets inderdaad het achterste van zijn tong zien? Weet hij echt niet meer dan dat hij opschrijft? Geldt de omerta, de zwijgplicht, ook voor Smeets?

Ondertussen heeft de realiteit dit boek alweer ingehaald. Vlak nadat het boek verscheen, kwam het bericht dat alle zeven de tourzeges Armstrong waren afgenomen en dat het wachten was op het rapport waarin zijn ploeggenoten, in ruil voor schorsingsvermindering, een boekje over hem open doen. Dat rapport verscheen gisteravond en op Twitter waren binnen enkele minuten de eerste beschuldigingen die ploeggenoten aan Armstrongs adres hebben al te lezen. Onder de hashtag #lancegate zijn trouwens veel tweets over dit onderwerp te lezen.

Columniste en schrijfster Nynke de Jong, van het boek Vrouw kijkt sport, verwoordde het vanmorgen op twitter treffend: ‘Ik heb nu al zin in het hele dikke boek dat hier ongetwijfeld over wordt geschreven.’ Een mooie klus dus voor Smeets. Want als er ook maar een fractie van alle beschuldigen aan het adres van Armstrong waar zijn (‘Doping onder dwang.’) dan kan De Lance factor inhoudelijk linea recta de prullenbak in. Wordt ongetwijfeld vervolgd want zoals het er nu naar uit ziet is de omerta  inderdaad daadwerkelijk doorbroken.

Cilla Geurtsen

Mart Smeets – De Lance factor. Nieuw Amsterdam, Amsterdam. € 14,95, 256 blz.