Aapjes kijken

Uw inktslaaf houdt zich, behalve alhier op het o zo gewaardeerde Tzumplein, het liefst op de achtergrond in het boekenvak: met een stapel nieuwelingen ter recensie op de veranda, één op één in gesprek met een wereldauteur – zoals binnenkort in een hut in de Vogezen – en ergens achterin de zaal bij de doop van een door hem uitgegeven boek, toevalligerwijs vlak bij de dranktafel. Maar sinds geruime tijd presenteert hij zichzelf, tegen beter weten in, ook als schrijver en moet na verschijning van een boek dus de hort op. Het is zwaar boekenweer en het is niet meer mogelijk om in stilte onder je paraplu te blijven zitten. Gij zult promotie maken! De kunstenaar als eenpersoonscircus.

Sinds januari bezocht uw schrijvertje derhalve boekhandels, bibliotheken, leesclubs, schrijfcollectieven, studentensociëteiten, seminars van historici, samenkomsten van verzamelaars van memorabilia uit de Eerste Wereldoorlog, een tweetal netwerken van old boys en één school. Dozen wijn sleepte hij mee naar zijn zolderkamertje. En vanuit het zuiden vaak een vlaai naar keuze. Een paar maal mocht hij in de Randstad zelfs een boek uitzoeken. Mooi hoor, maar wat kies je dan? Een sigaar uit eigen doos? Het afgelopen week kreeg hij er het Boekenweekgeschenk bij!

Ja, af en toe moest uw schrijvertje als een volleerd dompteur zijn wildste gedachten in toom zien te houden. Een organisatie had hem tijdens de lunch gepland, een boekhandelaar was vergeten om Treurwegen te bestellen en bij een grote keten stond hij bijkans op straat zijn verhaal te doen terwijl tegelijkertijd op de eerste etage Een Der Grote Namen zo goed als al het publiek trok. Maar niets kon hem van zijn voornemen afbrengen: het treintje Treurwegen moest en zou op de rails. Monter voorwaarts, net als zijn hoofdpersoon Willem!

Beloning vond hij, behalve in de sporadische witte envelop, in de gesprekken met toehoorders. Een enkele ontmoeting was de reis vaak al waard. Iemand vertelde over zijn grootvader die als grenscommies maar ternauwernood de Spaanse griep had overleefd. Een mevrouw had een opa met minder geluk. Hij is aan de Dodendraad blijven hangen. ‘Zelfs het geld in zijn broekzak was zwart geworden.’ Een ‘anekdote’ die later bij een seminar van zakenpiefen de stemming er goed in bracht.

Vandaag is uw inktslaaf afgereisd naar de bibliotheek in Groningen, alwaar hij om 14.00 uur zal worden uitgehoord door niemand minder dan de heer Peppelenbos zelf.

Guus Bauer