Twee diefstallen en enkele tientallen doden, dat is de trieste balans van Museummaandag in het Fries Museum. Het museum opent pas in september, maar nu al lopen er bewakers rond die de boel scherp in de gaten houden. De meeste wanden zijn nog leeg, maar hier en daar is men al begonnen met het ophangen van schilderijen. Een groepje schrijvers in de dop volgde een workshop thriller schrijven op de derde verdieping in een prachtige vergaderzaal met uitzicht over heel Leeuwarden. Geen criminelen, maar je weet natuurlijk maar nooit.

Voor schrijver Derwent Christmas was het extra spannend, want zijn vrouw staat deze week op het punt van bevallen. Vandaar dat hij een paar maanden geleden aan mij gevraagd had of ik mee wilde doen, zodat ik, mocht de boel op uitbarsten staan, de workshop kon overnemen. Het zal allemaal wel meevallen, dacht ik toen nog, maar toen Derwent afgelopen zaterdag mailde dat ij m’n mobiele nummer nodig had, want de nacht was onrustig verlopen, toen begon ik ook wel de zenuwen te krijgen. De nacht van zondag op maandag heb ik bijna doorwaakt doorgebracht, want stel je voor en wat zou je dan moeten zeggen en doen. Had ik de wekker wel gezet? Straks zou je zien dat ik er doorheen sliep. Om dat te voorkomen stond ik al om zes uur naast mijn bed. Toen ik om kwart over acht in het museum kwam, bleek Derwent er gewoon te zijn, zodat ik me kon beperken tot interviewen, meepraten en meelopen.

Om wat inspiratie op te doen had Paul Klarenbeek van het museum enkele voorwerpen uit het museum gekozen die ook als moordwapen gebruikt konden worden, zoals het zwaard van Grutte Pier, een zilveren kaatsbal en een eerwraakdolk. Daarna liepen we door het vrijwel lege museum en het bleek al snel dat de informatie die Klarenbeek gaf direct werd gebruikt door de toekomstige schrijvers. De glazen lichtkoepels in de zaal voor moderne kunst werd later gebruikt voor een schilderijenroof vanuit een helikopter; de weggewerkte elektriciteit onder aan de muur bleek goed bruikbaar voor een elektrocutie.

Terwijl buiten de kermis werd afgebroken zaten binnen verspreid over het museum onze thrillerschrijvers een spannend plot te bedenken. Het viel me op hoe gewiekst Derwent is in zijn ideeën. Als iemand zijn plot vertelde, bedacht hij direct drie varianten op hetzelfde idee. Grappig genoeg kwam een constructiefout van het museum twee keer voor in een verhaal. Middenop de trap naar boven (of naar beneden, dat hangt er helemaal van af) staat een dikke pilaar. Handig om je achter te verbergen en daarna iemand met een verzilverde kandelaar neer te slaan, of als verborgen plek voor een geheim genootschap.

Het mooiste idee was eigenlijk het simpelste idee. iemand had bedacht dat je een schilderij kon stelen door mee te doen aan een workshop thriller schrijven in een nog vrijwel leeg museum. Je kon zo als de workshopleiders even elders waren zo een klein portret in je goodiebag meenemen. Het eerste wat Paul Klarenbeek deed direct nadat hij alle cursisten had uitgezwaaid, was toch een rondje over de zalen. Het waren geen criminelen, maar je weet natuurlijk maar nooit. Het laatste boek van Christmas heet niet voor niks Volmaakte verdwijning.