Recensie: Erlend Loe – Muleum
Zelfmoordmeisje gaat naar bed met schaatskampioen Ahn Hyun-Soo
Het winnen van een prijs is een goede gelegenheid om een boek te lezen dat je tot dusverre links had laten liggen. Erlend Loe won met Muleum de Grote Jongerenliteratuur Prijs voor vertaalde literatuur. Eerlijk gezegd was ik, als fan van Loe, teleurgesteld over de vorige Loe: Volvo vrachtwagens. Die roman zat zo vol met terzijdes en postmodernistische interventies dat je er moe van werd.
Muleum is gelukkig anders. Het is een in dagboekvorm geschreven relaas van de achttienjarige Julie die haar familie (vader, moeder en broer) is kwijtgeraakt bij een vliegtuigongeluk. Ze houdt een dagboek bij, zit bij een psychiater die standaard de verkeerde zaken vraagt, heeft een vriendin die het allerbeste met haar voor heeft, maar toch wil ze het liefste dood, net als haar familie. Haar eerste zelfmoordpoging plant ze aan het einde van een toneeluitvoering op school waar ze zichzelf wil ophangen in de slotscène.
Wie bij het voorgaande denkt aan een zwaarmoedig boek heeft het helemaal mis, want de toon van Julie is redelijk vrolijk en spottend ten opzichte van de mensen die haar omringen. De emotie van het meisje is nog net navoelbaar. Dat wordt anders als blijkt dat de eerste zelfmoordpoging mislukt is en Julie over de hele wereld gaat vliegen in de hoop dat haar vliegtuig ook neer zal storten. Vanaf dat moment neemt de ouderwetse absurdistische verteltrant van Loe het weer over. Zo gaat ze naar Korea om met de schaatser Ahn Hyun-Soo het bed te delen (van wie ze later ook nog zwanger blijkt) en bewandelt de schrijver ongeloofwaardige zijpaden. De psychiater van Julie krijgt namelijk een relatie met de vriendin van Julie en vluchten naar Playa del Inglés, de plek waar toevallig de Julie met haar familie vroeger ook een tijdje heeft gewoond. En op dat eiland beraamt Julie haar tweede zelfmoordpoging.
Hoe vlot Muleum ook geschreven is, de roman stelt toch teleur omdat het zo nadrukkelijk fictie is en wil blijven. De personages blijven typetjes die samen voor een vrolijk boek over dood en zelfmoord kunnen zorgen, maar je niet werkelijk onder de huid raken. Bij de eerste romans van Erlend Loe stoorde me dat in het geheel niet, bij zijn laatste romans steeds meer.
Coen Peppelenbos
Erlend Loe – Muleum. Vertaal door Femmigje Andersen Sijtsma. De Geus, Breda. 188 blz. €16,50.
Deze recensie slaat de bal redelijk mis. Het boek gaat overduidelijk over een rouwproces. Het is zalig om te lezen als je daar zelf middenin zit. Het heeft mij zeer zeker geraakt en zelfs geholpen. Ik vraag me af hoe Erlend Loe dat op papier krijgt. Hij kan in de huid kruipen van een 18 jarig meisje die juist een drama heeft meegemaakt. Zou hij ook iets heel ergs beleefd hebben? Hij moet alleszins een zwaar rouwproces doorgemaakt hebben om dit te kunnen schrijven.
Dank u wel Erlend Loe voor deze herkenbaarheid en relativering in moeilijke tijden.