Recensie: Kees van Beijnum – Zoon van
Vader de moordenaar
Veel gezinsleed in het werk van Kees van Beijnum dit jaar. Eerder verscheen Een soort familie, een roman waarin de ellende van progressieve ouders nader werd geduid, en onlangs kwam Zoon van uit, een novelle waarin een zoon het slachtoffer is van de wandaad van een vader. Het boekje is een heruitgave van het boekenmaandboekje van de Bijenkorf van vorig jaar.
Zoon van begint in 2007 als Timo naar de reünie van zijn oude examenklas gaat. Onderweg ziet hij voor zijn ogen hoe voor hem in een tunnel een aanhangwagen kantelt. Daaruit bevrijdt zich een paard dat wild weggaloppeert. Timo probeert het paard nog tegen te houden, maar springt toch opzij. Een prachtige apocalyptische opening van de novelle. Vanaf dat moment springt Van Beijnum telkens een jaar of een paar jaar terug in de tijd. Je weet al vrij snel dat de vader van Timo vroeger een moord heeft gepleegd, maar hoe die keurige en intelligente man tot die daad is gekomen weet je niet.
Een goed antwoord op die vraag krijg je niet, alhoewel je in de roman wel de datum van de moord voorbijschiet tot je bij de leeftijd komt waar Timo nog onvoorwaardelijk gelooft in de almacht van zijn vader, alhoewel daar wel een scheurtje in komt als hij ziet dat zijn opa zijn vader een beetje vernedert door nog meer kennis in huis te hebben. Op die leeftijd komt hij ook in het bos waar zijn vader de vermoorde man uiteindelijk zoveel jaren later zal begraven. Dan is het nog een vredige plek die toch al de kiem van naderend onheil in zich draagt.
Van Beijnum heeft voor de gegevens over de moord geput uit het ontvoeringsverhaal van Ferdi E. die in de jaren tachtig Gerrit Jan Heijn vermoordde. Details over de zaak zullen velen nog wel weten. Toch gaat de novelle daar niet in eerste instantie over en dat zal wel de reden zijn waarom de naam Heijn nergens genoemd wordt. Het gaat wel om een zoon die moet verwerken dat zijn vader vele levens heeft kapot gemaakt en beschadigd en nooit precies zal begrijpen waarom en hoe dat allemaal heeft kunnen gebeuren, terwijl hij er toch met de neus bovenop heeft gestaan. Een mooi klein psychologisch drama.
Coen Peppelenbos
Kees van Beijnum – Zoon van. De Bezige Bij, Amsterdam. 96 blz. € 15,90.