Reportage: De avond van Gerrit Komrij over het Komrijk en een Europese poëzieprijs
Je kan je afvragen wat een avond over Komrij te zoeken heeft op een festival dat gewijd is aan de steden Dublin en Boedapest. Presentator Alexis de Roode stelt zelf die vraag tijdens De avond van Gerrit Komrij in de Spiegeltent. Daarna verwijst hij naar het Literair zakreisboek over Dublin dat de organisatie heeft uitgegeven en waarin een essay van Komrij over Oscar Wilde staat. Hij had ook naar Utrecht kunnen wijzen als rechtvaardiging. Die stad staat vanzelfsprekend ook centraal op City2Cities en een groot deel van de sprekers heeft, evenals Komrij, een band met Utrecht.
Volgens De Roode is dit een klein Utrechts feestje dat andere avonden over Komrij niet overbodig zal maken, wel spreekt hij de hoop uit dat deze avond een startschot zal zijn voor meer avonden over de meester van maskers, de literaire duizendpoot en de koning van het Komrijk. De uitgenodigde sprekers omvatten alle interesses van Komrij en er zijn een aantal mooie filmfragmenten geselecteerd.
De dichters is gevraagd om één eigen gedicht voor te dragen en hun favoriete gedicht van Komrij. Zowel Chrétien Breukers als Ruben van Gogh blijken Liefde te hebben uitgekozen. Van Gogh lost dat prachtig op door, geheel onvoorbereid, Kinderballade te zingen. Een tekst die Komrij in 1976 schreef voor Boudewijn de Groot. Andere dichters blijven in hun eigen werk ook dicht bij de meester. Het gedicht van Rob Schouten is, evenals het merendeel van Komrij’s werk twaalf regels lang, Frank Koenegracht schreef een contragedicht en Ingmar Heytze leest het hilarische gedicht Het boek van mijn vijand ligt bij de Slegte voor, een vertaling van een gedicht van Clive James. Christiaan Weijts, één van de weinige prozaschrijvers die voordraagt, verhaalt over de twee weken dat hij op tour was met Komrij.
Onno Blom met een prachtig verhaal over de honden van Komrij en Hofman. Zo ging Jacco, met poten als wijnflessen, ’s nachts altijd de logeerkamer in waarna de gast doodsangsten uitstond. Bij Anne Broeksma komt ook een dier aanbod. Ze ontmoette hem, samen met Alexis de Roode, in Watou in 2008. Toen ze vroeg of hij het dier wilde tekenen dat hij zou willen zijn kwam er een spin midden in een web te staan.
Arie Pos sluit het gedeelte voor de pauze af met een informele onthulling van de plannen voor het Komrijk. Onder die naam verschijnen er binnenkort een viertal boeken, maar het is ook de naam van een website die deze maand waarop mensen meer informatie kunnen vinden over Komrij en zelf ook informatie aandragen. Het huis in Vila Pouca da Beira wordt zoals bekend een schrijvershuis, maar ook studenten zullen er terecht kunnen voor onderzoek. Nadat Menno Wigman het spits afbeet zullen van 19-26 mei Mustafa Stitou en Erik Lindner er verblijven. Tot slot wordt aangekondigd dat er plannen zijn voor een Europese poëzieprijs waarvoor nu fondsen worden geworden.
De geselecteerde filmfragmenten sluiten enigszins aan op de onderwerpen die gedurende de avond aan de orde komen. De door Onno Blom gemaakte documentaire De gelukkige schizo staat centraal, maar er wordt ook een muzikale samenwerking getoond, één van Komrij’s eerste tv-optredens en de tv-show uit 1979 waarin Komrij de middelmatigheid van de televisie op de hak neemt.
Komrij’s passie voor bibliofiele boeken kan natuurlijk ook niet ontbreken op een avond als deze. Voor de pauze krijgt Charles Hofman het eerste exemplaar van de bibliofiele uitgave van De loopjongen dat een uitvoering heeft gekregen in de stijl van Mao’s rode boekje en ter afsluiting ontvangt Hofman uit de handen van Blom een boekje met daarin alle gedichten die vanavond zijn voorgelezen. Daarin is ook werk opgenomen van Campert, Nasr en Pfeijffer. Blom doet eventjes de stem van Komrij na: ‘ik ben de enige die twee keer mag optreden’ en leest dan zijn bijdrage aan deze bundel voor.
Hoewel slechts een startschot heeft City2Cities de lat wel heel hoog gelegd voor volgende avonden. Het is te hopen dat we over een paar jaar een avond kunnen bijwonen waarin studenten en schrijvers het resultaat kunnen laten zien van hun verblijf in het Komrijk. Dat zou een mooie volgende stap zijn na dit overdonderende eerbetoon.
Maarten Praamstra
De avond van Gerrit Komrij was een onderdeel van het City2Cities-festival.
