Column: Coen Peppelenbos – De beste manier om als schrijver op tv te komen
De beste manier om als schrijver op tv te komen
‘Hoe krijg je een boek op tv?’ Voor Inct schreef Cathelijne Esser een artikel (na te lezen op haar eigen blog) waarin je verbijsterend veel te weten komt over de gedachtenwereld van redacteuren die een boekenitem moeten produceren voor hun programma. Esser sprak met de boekenredacteuren van Koffietijd, Een Vandaag, Pauw & Witteman, De Wereld Draait Door en Kunststof TV. Bij Koffietijd houden ze niet zo van romans ‘die verder niemand gelezen heeft’. Ze zoeken het meer in een andere hoek: ‘Met kookboeken zijn we altijd blij.’ Ook De Wereld Draait Door vindt romans lastig, maar als de uitgever ‘een leuk haakje aandraagt: een originele insteek’ dan valt er nog wat van te maken. Opvallend is dat geen enkel programma op literaire gronden naar een boek kijkt. Kortom: wees beroemd, wees actueel, schrijf een kookboek, maar doe in godsnaam niet iets literairs.
Helaas heeft Esser Wim Brands niet geïnterviewd. Ik denk dat hij gewoon boeken uitzoekt die hij interessant vindt. Volgens mij is dat ook de enige weg voor boekenprogramma’s op tv of literatuursites zoals deze.
Beter dan de vier boekhandelaren van het boekenpanel van De Wereld Draait Door die waren afgericht om binnen een minuut zo vaak mogelijk ‘fantastisch’ te zeggen bij een boek dat ze lang omhoog moesten houden zodat de camera’s konden inzoomen op de voorkant, om de volgende dag in hun Librisboekhandel de werken te kunnen verkopen die ze de avond ervoor hadden aangeprezen en de week ervoor al hadden ingekocht. Beter dan een gesponsord item in een roddelrubriek, die onder het mom van iets cultureels gewoon commercie bedrijft. (Het zou me overigens niet verbazen als dezelfde constructie achter het boekhandelarenpanel van De Wereld Draait Door zat.) Het mag allemaal, maar het betekent dat je de kritiek alleen maar kunt vinden in kranten en tijdschriften, al is de voorspelbaarheid van de besproken werken in de bijlagen wel erg groot geworden. Daarnaast zie je literaire sites groeien. Tzum trok, ik zal de exacte cijfers morgen geven, deze maand meer dan 80.000 bezoekers (meer dan 50.000 unieke). En al verdienen we erg weinig via Bol.com (als je bestelt via hun link, dan krijgen wij zo’n 5% van de verkoop; dat levert tussen de veertig en tachtig euro per maand op); we zullen nooit zeggen dat een boek ‘geweldig’ of ‘prachtig’ of ‘fantastisch’ is om meer geld binnen te harken. Dan maar liever geen inkomsten. Als het een kutboek is, dan zeggen we dat het een kutboek is. Dat geluid zou ik ook wel weer eens op tv willen horen.
Coen Peppelenbos
Dag Coen,
Ik proefde op Facebook al je boosheid op Gerda, maar ik geloof toch niet dat de dwdd-boekhandelaren zich laten leiden door commerciële motieven. Daarvoor waren hun geheimhoudingsregels te strikt, ze mochten zelfs geen argwaan wekken door een bepaalde titel opeens in een grotere hoeveelheid bij te bestellen.
Laten horen op tv dat een titel een \’kutboek\’ is werkt averechts, want het wordt dan toch genoemd en waarschijnlijk bevordert dat het verkoopsucces ongewenst. Om die reden ben ik bij lezingen ook gestopt met titels noemen die ik niet kan aanbevelen.
En wij moeten er toch ook maar op vertrouwen dat hier een boek niet wordt aangeprezen met het doel de verkoop via deze site te verhogen.
Ik ben bereid dat te doen.
Hartelijke groet,
Hanneke Koene
Maar boeken op tv zijn nooit meer onderwerp van discussie of van kritische beschouwing. Ze zijn tegenwoordig altijd onderdeel van een publiciteitsmachine. Noem één tv-programma waar nog wel eens een kritische noot wordt gekraakt.
Het is de taak van onafhankelijke media om aan te geven hoe de mechanismen achter die programma\’s werken. De keuzes van het DWDD-boekenpanel waren af en toe zo bizar dat er ongetwijfeld dealtjes moeten zijn gesloten. Of zou het echt toeval zijn dat de vier nooit kozen voor vier romans, maar altijd voor een ander genre, zodat bijvoorbeeld opeens ook kookboeken meededen in de race voor het Boek van de maand? Dat er bijna alleen boeken werden gekozen van grote uitgeverijen? Het is, denk ik, een kwestie van tijd voordat naar buiten komt hoe \’onafhankelijk\’ deze boekhandelaren waren.
Ten slotte: deze site is niet bedoeld om de boekverkoop te bevorderen. Dan zijn er veel makkelijkere manieren om geld binnen te krijgen. Dat moet je als lezer inderdaad aannemen. Gelukkig heeft een toenemende hoeveelheid lezers door dat een literatuursite iets anders moet zijn dan een propagandamachine. Ik denk dat dat ook het relatieve succes van Tzum verklaart.
Go Coen!
Het is vaak de grote gemene deler die op tv komt. De aard van het medium vrees ik. in dwdd zie je nooit eens een echt bijzonder boek….een gewaagd boek. Altijd mainstream. Helaas, maar het is niet anders, zo is het hele programma. Mooi dat je nog illusies hebt Coen, ik allang niet meer. Zie ook als ik even naar wat eigen werk mag verwijzen: http://renzoverwer.wordpress.com/2009/09/26/nederlanders-die-zogenaamd-heel-groot-zijn-in-het-buitenland-en-dus-in-dwdd-komen/
Zwendelaars zijn het. Maar Wim Brands is ook niet zo heilig, hoor.
Reken maar dat er dealtjes worden gesloten met de dames en heren boekverkopers van DWDD en uitgevers. Zo herinner ik me de schrijver , ik ben zijn naam even kwijt, die voordat zijn boek uitkwam het gratis op internet had gezet, een stunt. Hij kreeg veel publiciteit, kwam bij Pauw en Witteman en toevallig werd/was hij ook door het boekenpanel gekozen.Ik bedoel maar. Het is hem gegund, maar zuiver was het niet. Ook is het bedenkelijk dat de bewonderende kreten die bijvoorbeeld Gerda in de uitzending slaakte over een boek vervolgens op de achterflap te lezen zijn. De laatste keer dat ik het programma zag, kraaiden de dames en heren alleen nog maar in volzinnen, klaar voor de achterflap. Het was zelfs zo opvallend dat ik het niet eens erg vond dat die ene jongen van panel Baukowski zei.
En dan hadden we nog de blonde knappe schrijfster uit Zeeland. Haar debuut was een bestseller en wordt/werd? verfilmd. Haar tweede boek echter werd in de belangrijkste landelijke bladen neergesabeld. Tijd voor een reddingsactie. En ja hoor, na die slechte recensies werd ze ineens door het panel van DWDD uitverkoren en de hemel in geprezen. Ook haar is het gegund. Je zag Gerda met elke uitzending groeien.Wat een aanzien! Wat een macht! Zou ze duur zijn?