Waar het om gaat is de worsteling

Annet Huizing is tekstschrijver voor kinderen en geeft schrijfbegeleiding. Die vakkundigheid vormde duidelijk de basis voor Hoe ik per ongeluk een boek schreef. Een bijzonder concept: een jeugdboek en schrijfcursus in één. En gedurfd ook, aangezien dat qua structuur had kunnen resulteren in een wanordelijk verhaal. Niets van dat alles: Huizing schreef een prettig leesbaar boek. Een schrijfcursus verpakt in een ontroerend relaas.

De dertienjarige Katinka heeft een droom die haar niet loslaat: ze wil schrijfster worden. Op een dag trekt ze de stoute schoenen aan en loopt ze naar haar overbuurvrouw Lidwien om te vragen of zij haar schrijfles wil geven. Lidwien heeft al verschillende boeken geschreven en wil Katinka wel helpen, in ruil voor hulp in de tuin. Katinka heeft al behoorlijk wat meegemaakt, dus een onderwerp vinden is voor haar geen probleem. Haar moeder overleed toen ze drie jaar was en naar eigen zeggen is ze daar al lang aan gewend. Maar nu is daar Dirkje, de nieuwe vriendin van haar vader, en dat maakt een boel los. Ineens mist ze haar moeder: maar kun je eigenlijk wel iemand missen die je bijna niet hebt gekend?

Wezenlijk is Hoe ik per ongeluk een boek schreef dus helemaal geen schrijfhandboek, maar een boek over rouwverwerking. De schrijflessen van Lidwien zijn prominent aanwezig, maar nergens zo dat het geforceerd aanvoelt. De vorm draagt bijzonder goed bij aan de inhoud. De eerste paar hoofdstukken van het boek zijn geschreven in een staccato stijl. Dat valt direct op – maar dat moet ook – want dat vormt de brug naar een van de eerste tips die Lidwien geeft. Staccato schrijven mag, maar het moet bijdragen aan het ritme van het verhaal.

Gaandeweg het verhaal leert Katinka namelijk steeds beter schrijven – principes als ‘show, don’t tell’ en ‘kill your darlings’ komen bijvoorbeeld voorbij – en daarmee verwerkt ze haar gevoelens van verlies. Het had een loodzwaar boek kunnen worden, maar Katinka is een nuchter, humoristisch en misschien een iets vroegwijs meisje, waardoor het dat niet wordt.

Mensen die eigenlijk wel weten dat mijn moeder dood is, doen soms raar. Dan zeggen ze per ongeluk: ‘Vraag maar even aan je moeder.’ ‘Welke moeder?’ zeg ik dan. Ja, ik mag toch zeker wel een grapje maken over mijn eigen dode moeder?

Tussendoor staan in een blauw lettertype notities van Katinka over haar schrijfsels. Een aanvullend kijkje in haar leven vanuit een net iets andere invalshoek die de lezer niet alleen kennis laat maken met verschillende schrijfprincipes, maar ook direct laat zien hoe ze werken.

Hoe ik per ongeluk een boek schreef is een inspirerend boek over de dood van een moeder, waar je vreemd genoeg van kan genieten. Het geeft je kippenvel én laat je grinniken. Leuk detail: bij het boek zit een schriftje geseald met tips waar de lezer na het lezen van het boek mee verder kan. Geweldig voor schrijvers in de dop, groot én klein.

Mirjam Hoekstra

Annet Huizing – Hoe ik per ongeluk een boek schreef. Lemniscaat, Rotterdam, 130 blz. € 14,95.