Een moderne Koning Arturvertelling

Artur, die in verhalen excelleert in compromisbereidheid, begrip voor zijn medemens, hoffelijkheid, vergevingsgezindheid, in het zichzelf wegcijferen, kortom in een lange rij bewonderenswaardige eigenschappen, kan in geen ervan zijn Guinevere en zijn vriend Lancelot vergeven. Hij wil niet zijn dierbaarsten voortrekken boven zijn andere medemensen. Dat past niet bij zijn gevoel voor rechtvaardigheid. Toch treft het mij niet als passend bij al die andere karaktereigenschappen van Artur.

Eén vrouw, Twee mannenAlexandra Terlouw–van Hulst, inderdaad de vrouw van Jan Terlouw, geeft in haar tweede roman Eén vrouw, twee mannen het eeuwenoude verhaal van Koning Artur een geheel andere draai. ‘De oudste verhalen dateren van eeuwen geleden,’ schrijft ze in het nawoord. ‘Ik voelde me gerechtigd ook een poging te wagen.’

In Eén vrouw, twee mannen maak je kennis met Jeannet. Ze is al jaren gelukkig getrouwd met Artur, maar dan komt ze erachter dat Artur haar niet alles uit zijn verleden verteld heeft. Er is een andere vrouw, Magda (Morgan-le-Fay), en die andere vrouw heeft ook nog een kind van hem: Mauk (Mordred). Jeannet wil alles graag even op een rijtje zetten en vertrekt voor een poosje naar Parijs. In de trein ontmoet ze ene Mel (Merlijn) om vervolgens in de stad van de liefde haar grote liefde Jester (Lancelot) tegen het lijf te lopen.

Wanneer Jeannet (zij is dan natuurlijk Guinevere) weer terug is in Nederland staat Jester opeens voor de deur. Slaapplaatsen genoeg in het grote huis van Jeannet en Artur, dus Jester trekt eigenlijk meteen bij het echtpaar in. Een periode vol klassieke muziek, gezelligheid en vrijpartijen volgt totdat Mauk zich meer en meer gaat roeren en de boel uiteindelijk op scherp zet.

De verwijzingen naar de legendes rondom koning Artur worden in de roman duidelijk geëxpliciteerd. De lezer hoeft niet veel zelf te doen: ‘Omdat de tafel nu eenmaal rond is, kun je niet zeggen dat Artur aan het hoofd zit, maar alle ogen zijn naar hem toegekeerd. Hij is de voorzitter. Op een onnadrukkelijke manier. Geen speciale stoel, geen hamer. […] Hij stuurt en leidt de groep soepel in een gezamenlijke baan. Het gebeurt met zachte dwang, maar het is zonneklaar dat de mensen blij zijn met die dwang, als kinderen die graag van hun ouders regels opgelegd krijgen, redelijke regels, waarbinnen ze nog wel naar eigen inzicht kunnen manoeuvreren.’ Ook legt de schrijfster zelf alle verbindingen tussen de middeleeuwse personages en hun moderne evenbeelden uit: ‘Dan zegt hij [Mel, CG] : ‘Heb je je wel eens afgevraagd waarom Fata Morgana zo graag een kind wou van Artur?’ ‘Wat? Wie?’ ‘Morgan-le-Fay, Marga.’

Ook verschijnen er in de roman soms personages uit vrijwel het niets ten tonele. Zo is daar opeens een vriend van een zoon van Jeannet en Artur genaamd Bert. Bert heeft een zelfmoordpoging gedaan en zijn maag wordt leeggepompt en iedereen in het boek is natuurlijk in rep en roer. Als lezer word je door deze gebeurtenis echter vrijwel niet geraakt, want je hebt eigenlijk nog geen idee wie die Bert eigenlijk is. Ook later in het verhaal verschijnt er opeens een Beau op het toneel met wie het gezelschap een flink stuk gaat zeilen. Het was verhaal was coherenter geweest wanneer deze personages meer verweven zouden zijn in de gehele roman.

De poging van Alexandra Terlouw–van Hulst om het Arturverhaal anders te interpreteren is geslaagd te noemen, want ze voegt wel degelijk een extra dimensie toe aan het bekende verhaal. Aardig is ook dat het verhaal net als de bestseller Nevelen van Avalon van Marion Bradley, vanuit een vrouwelijk perspectief verteld wordt, want het grootste gedeelte van de Arturstof wordt namelijk vanuit een mannelijk perspectief verteld. De schrijfster had uiteindelijk wel iets meer werk aan de lezer over kunnen laten, want sommige verwijzingen, zoals die naar maar niet ouder wordende Mel die het hele verhaal probeert te sturen, liggen er behoorlijk dik bovenop.

Cilla Geurtsen

Alexandra Terlouw–van Hulst – Eén vrouw, twee mannen. De Kring, Amsterdam. 286 blz. € 18,95.