Poezenharen in Rood Paleis

Elke aflevering van De Parelduiker zit altijd weer boordevol met interessante letterkundige informatie. Neem het artikel in de nieuwste aflevering over de Vlaamse schrijver Raymond Brulez. Hij was een ‘vrijzinnige individualist’ volgens zijn biograaf Joris van Parys en bewonderde Du Perron. Destijds werd zijn werk door zijn collega’s in België als zondig beschouwd, nu is het geheel vergeten. Het artikel in deze Parelduiker maakt nieuwsgierig naar zijn leven en werk.

Hans Warren is ook altijd goed voor een intrigerend verhaal. Dit keer betreft het zijn vriendschap met Jan Kakebeeke, die op basis van brieven en dagboeken kon worden gereconstrueerd. Het is elke keer weer verbazingwekkend hoe Warren van alle walletjes at en er in slaagde zijn zin te krijgen als hij ergens zijn zinnen op had gezet. Een artikel van Bart Slijper over de eeuwige geldnood van de Tachtigers steekt hier nogal bleekjes bij af omdat het zo fragmentarisch is. Prachtig zijn echter de bij dit artikel afgedrukte foto’s van Willem Witsen.

Herman Sandman levert het derde deel van zijn panoramische serie over de Groningse literatuur, waarbij dit keer veel aandacht voor de streektaal. Hans Olink geeft in de rubriek ‘Berliner Beobachter’ een aantal portretten van sterke Duitse vrouwen, die aan de nazi’s zijn ontsnapt. Op de vraag waarom ze vanuit Israel teruggekeerd is naar Berlijn, geeft de hoogbejaarde Joodse schrijfster Angelika Schrobsdorff als antwoord: ‘Es stirbt sich bequemer in Berlin.’

De Parelduiker is bepaald breed georiënteerd. Niet veel mensen zullen de Tsjechische schrijver en dissident Ludvík Vaculík kennen. Hij overleed dit jaar en zijn carrière wordt in een aantal bladzijden geschetst door Paul Arnoldussen.

Marsha Keja tenslotte schrijft over de ‘leessporen’ die Menno ter Braak in een aantal romans van Bordewijk achterliet. De bibliotheek van Ter Braak bevindt zich sinds kort in de universiteitsbibliotheek van Leiden en daar kon de auteur de boeken inkijken. De sporen die Ter Braak heeft achtergelaten zijn voor het merendeel aanstrepingen van bijzondere Bordewijkse woorden of een enkele ‘nonsens’ uitroep. Maar in Rood Paleis treft de auteur ook enkele poezenharen aan. Die vondst wordt helaas ook weer genuanceerd.

Maar misschien speelt de bekende foto van Ter Braak met poes me parten en zijn het andere draadjes, of zijn het de haren van een poes van een van de latere bezitters van de bibliotheek.

Doeke Sijens

De Parelduiker, jaargang 20, nummer 3.

Losse nummers € 12,50, jaarabonnement € 49,90.

(foto: Bordewijk bij de uitreiking van de P.C. Hooftprijs in 1954. CC.3.0 / Nationaal Archief, fotograaf onbekend / Anefo)