Louter leuter

Een dichtbundel die 2 in de CPNB Bestseller 60 staat is een fenomeen. Volgens kwade tongen van DWDD zijn er inmiddels meer dan 15000 exemplaren van verkocht. De schrijver van de bundel, of laat ik eens gek doen, dichter, is de mij overigens geheel onbekende, bekende Nederlander Tim Hofman. Inderdaad, dezelfde die ons nu ook nog eens gaat helpen met een kiesadvies! Tim ‘kennen we’ van BNN, Wie is de Mol? En het You Tube-kanaal #Boos. Zo’n verkoopsucces verdient nader onderzoek, vooral omdat de NRC hem drie ballen gaf waar Saskia Stehouwer er maar twee voor haar laatste bundel kreeg. Een debutant die Saskia voorbijstreeft, het is bijna een natte droom…

Als ik de bundel willekeurig open, kom ik op pagina 47 terecht. Het gedicht lijkt in het Engels geschreven. Afreud wijst op een grapje, net als oedipus cum- plex. Het is een John O’Mill anno 2017. Voor de jonge lezertjes: John O’Mill schreef nonsensgedichten, een bundel met de titel Lyrical Laria (1956). ‘Goed leesbaar koeterwaals’ noemde men het indertijd. Een andere bestseller van O’Mill was Louter leuter. Nu behoeft het nauwelijks uitleg, maar de vijftiger jaren zijn terug. Veel van Tims gedichten blijken op kleine, heel kleine taalgrapjes te leunen. Nèt begrijpelijk voor de middelbare scholier, immers zijn doelgroep.

Tim is op veertienjarige leeftijd begonnen en heeft blijkbaar besloten de gedichten uit die periode aan zijn lezer voor te schotelen. Moedig en ook spannend om te zien hoe de jonge adolescent zijn weg door de poëzie baant. Als iedere beginner rijmt hij nog, maar dan wel met een zekere vrijheid. Iets als een klemtoon, daar maakt hij zich niet druk om. En leeg op weegt laten rijmen, dat doen rappers toch ook? Tim gaat het niet om details, hij bespreekt in gedichten de grote thema’s van het leven: anorexia, het bankwezen, depressies, Nico Dijkshoorn, relaties en (f)euthenasie. Dat doet hij met humor en rijm. Kreupelrijm zouden ze vroeger zeggen. Plotseling besef ik, met pijn in het hart, de hoogtijdagen van de light verse in Nederland: Drs. P, Jean-Pierre Rawie, Paul Lemmens, Simon Knepper, Jan Boerstoel, Ivo de Wijs en al die anderen die in De Tweede Ronde hun nieuwe versvormen kwijt konden. Wat een techniek, wat een kwaliteit, wat een humor… eigenlijk alles waar het Tim Hofman aan ontbreekt.

Gedichten van de broer van Roos had in de la van zijn bureau moeten blijven liggen. Helaas is het een boek geworden, een goed verkochte bundel die jonge lezers volledig op het verkeerde been zet. Hoe krijgen die straks begrip voor échte, moderne poëzie, als oudbakken flauwekul hun voorbeeld is. Ik kan alleen maar hopen dat Tim meer verstand van politiek heeft. Anders heeft hij straks een tweede zonde op zijn geweten.

Ezra de Haan

Tim Hofman – Gedichten van de broer van Roos. Meulenhoff, Amsterdam. 96 blz. € 15,00.