Deel 3 in The Kills-reeks

Marek is weliswaar deel 3 in The Kills-reeks, maar in deze roman tapt Richard House uit een totaal ander vaatje. Speelden Sutler en Gunnersen zich vooral af in de naweeën van de invasie van Irak, Marek is geheel gesitueerd in Napels. Het staat hierdoor ver af van de rode lijn die door de twee eerdere delen is getrokken. We lezen Marek dan ook als een zelfstandige roman.

Alles in Marek draait om een moord die in de Tweede Wereldoorlog gepleegd zou zijn in een vochtige kelder. Dit is namelijk het thema van de cultroman The Kill, een in 1973 gepubliceerde autobiografie van ene Ediciones Mandatore. Deze autobiografie gaat een eigen leven leiden, niet alleen dat deze gelezen wordt door personages in zowel Sutler als Gunnersen, maar het lijkt er ook op dat het twee broers uit Frankrijk, Marcus en Paulus, op het idee hebben gebracht de moord in de kelder te dupliceren. Zij komen daarvoor naar Napels en huren een ondergronds gewelf in het palazzo in de via Capasso 29. De broers huren voor chauffeursdiensten en klusjes Marek in, een jonge Poolse immigrant. Marek begint geleidelijk aan te bevroeden de broers weinig goeds in de zin hebben. Maar hij kan er, evenmin als de lezer, de vinger op leggen. In ieder geval is er een meisje verdwenen, dat wellicht in de kelder is omgebracht. Niemand die het weet.

Twee jaar later komt Finn, een Amerikaanse student, naar Napels met het plan een boek te schrijven over de gebeurtenissen in de kelder en de nasleep daarvan. Er zijn twee broers die de sleutel van de kelder hebben en hem het mogelijke plaats delict laten zien. Een angstige Finn realiseert zich dat deze broers hem zomaar kunnen omleggen, wie zal het zeggen. House introduceert hier voor de derde keer een parallelle wereld en het wordt nog mysterieuzer als weer een jaar later een Amerikaanse filmcrew in Napels neerstrijkt om een film – THE KILL – te maken over wat er mogelijk daar in de kelder in de via Capasso gebeurd is. En dan wordt er een jongen, gekleed in travestie, door twee sterk op elkaar lijkende mannen geschaduwd. Wat gebeurt er toch in dit door House geconstrueerde spiegelpaleis? Dit is een reële optie:

Er was geen moord gepleegd. Er waren geen broers geweest. De stad bestaat niet.

Met Marek zet Richard House de lezer totaal op het verkeerde been, daar de in Gunnersen en Sutler ingezette ontwikkelingen en verwikkelingen geen vervolg krijgen. Je kunt je dan ook het sardonische genoegen voorstellen dat de auteur erin gehad heeft de lezer toch wel vertwijfeld achter te laten. Deze is in ieder geval wel razend nieuwsgierig naar wat deel 4 in de reeks te bieden heeft.

Wiebren Rijkeboer

Richard House – Marek. Vertaald door Anneke Bok en Nan Lenders. De Geus, Amsterdam. 380 blz. € 19,95.