Recensie: Rom Molemaker – Een dodelijk kaartspel
De Weg naar Rijkdom
‘Zoals het had geleken in Havelgem: een onschuldig kaartspel. Maar de kaarten waren dodelijk en het spel te gevaarlijk voor gewone stervelingen zoals ik.’ In Een dodelijk kaartspel richt Rom Molemaker zijn pijlen op een van de zeven hoofdzonden: hebzucht. In een avontuurlijk verhaal toont hij de jeugdige lezer de gevaren ervan.
In de introductie laat Molemaker de lezer kennismaken met Poppe en Ingel in Havelgem:
‘Dat deden we al genoeg: Poppe in de mandenvlechterij van zijn vader en ik in de herberg van de mijne: Het hanengekraai. We waren allebei vijftien jaar.’
Poppe en Ingel vervelen zich wanneer ze een ‘heks’, Bitterzoet, bij de herberg van Ingels vader naar binnen zien gaan. Ze bestuderen haar en komen al snel tot de conclusie dat ze mysterieus en extreem geheimzinnig is. De oude vrouw heeft een kaartspel bij zich waarmee ze de dorpsbewoners vermaakt. Elke keer dat ze haar kaartspel heeft laten zien, is een van de mannen uit het dorp verdwenen. Wanneer Ingels vader uiteindelijk ook verdwijnt, besluiten Ingel en Poppe de mannen achterna te gaan. Ze vinden de kaarten op de kamer van Bitterzoet en ontdekken de Weg naar Rijkdom; de weg die de mannen aflegden. Ingel en Poppe volgen de weg en komen in het rijk waar ze eigenlijk niet wilden zijn.
Na deze gekunstelde start schept Molemaker suspense, met de opvoering van Bitterzoet. De lezer kan zich klaarmaken voor een ronde mysterie en geheimzinnigheid. Het belooft veel goeds. Helaas vervalt deze suspense vervolgens vrijwel direct door de door Molemaker gehanteerde verhaalstijl. Bij vlagen is het verhaal zeer beschrijvend van aard, waardoor het lastig is emotioneel betrokken te raken bij Poppe en Ingel. Tegelijkertijd gooit ook de grote hoeveelheid namen roet in het eten. Molemaker confronteert de jonge lezer met zoveel namen dat aandacht voor het werkelijke verhaal verdwijnt; de lezer is voornamelijk bezig met het onthouden van onnodige details.
Wanneer Poppe en Ingel zich naar de parallelle wereld, de Weg naar Rijkdom, begeven, wordt het verhaal interessanter. Er gaat echt wat gebeuren:
‘Geld’, zei ze. ‘Rijkdom, daar draait het om in de wereld. De gouden munten door je handen laten glijden. De geur van overvloed opsnuiven, dat is je ware.’
Bitterzoet vertolkt de rol van de gevaarlijke schone. Zij weet met haar kaarten en haar aantrekkelijke uiterlijk de mannen mee te trekken in een wereld vol rijkdom. Die wereld blijkt echter uitzichtloos en kaal en staat symbool voor het gevaar dat achter de hoofdzonde schuilt. Helaas blijft ook hier het verhaal lange tijd droog van aard. Hoewel het tempo hoog is en het plot zeker een avontuurlijk karakter krijgt, mist er iets bij de personages. Molemaker maakt van Poppe en Ingel niet meer dan oppervlakkige types en verzaakt in het aanbrengen van echte karakters. Realistische dialogen maken wel het een en ander goed, maar kunnen de personages niet volledig tot leven wekken.
Tegen het einde van Een dodelijk kaartspel blijken de avonturen van Poppe en Ingel nog niet geheel afgerond. Met een paar plotselinge plotwendingen en af en toe onlogische beslissingen probeert Molemaker het verhaal toch tot een goed einde te brengen. Waar het verhaal zeker kleine interessante lijntjes, naar bijvoorbeeld de slavernij of de gevaren van hebzucht, bevat, mist het de gedetailleerdheid die het nodig heeft om echt aan te slaan.
Marloes Otten
Rom Molemaker – Een dodelijk kaartspel. Uitgeverij Holland, Haarlem. 224 blz. € 13,90.