Ha lekker, porno!

Porno is het meest beduimelde en minst gewaardeerde onderdeel van de literatuur. Waar sciencefiction en detectives nog enige waardering krijgen van onderzoekers, is het lezen van porno enigszins taboe. En het schrijven ervan ook. En het schrijven van porno voor dames is helemaal zeldzaam. Lydia Rood heeft geprobeerd om de leemte op het gebied van vrouwenporno op te vullen. Al eerder stelde zij Zusters in de zonde samen, een bundeling porno voor vrouwen. En nu is het boek Louter lust verschenen, haar eigen verhalenbundel.

Lydia Rood is bekend geworden door allerlei jeugdboeken, detectives (die ze samen met haar broer schreef) en enkele romans. Ook in haar ‘gewone’ romans neemt Lydia Rood geen blad voor de mond. Haar roman Buslucht vind ik een langgerekte erotische vertelling, waarbij de beschrijvingen en de fantasieën van de hoofdpersoon vrij nauwkeurig worden beschreven. Wat dat betreft is de stap naar het echte pornografische werk een kleine. In Nederland zijn niet zoveel schrijvers die onder hun echte auteursnaam een pornografische roman schrijven. De enige die ik zou kunnen noemen is Heere Heeresma. In boeken als Eén robuuste buste en Geschoren schaamte wordt veel zondigs gedaan. Maar of het echte porno is? Daarvoor zijn die boeken teveel een parodie op het genre. In zijn boeken staan tijdens de beschrijving van de daad, altijd wel een of twee ironische zinnen die je uit de sfeer halen. Bovendien gebruikt Heeresma voor de geslachtsdelen woorden als ‘zijn Horowitz’, zijn ‘Wim Kok’ of haar ‘Grewel’. Niet echt zinnenprikkelend. Bij Lydia Rood is een lul een lul en zijn schaamlippen schaamlippen. En het doel van het boek is duidelijk. De erotiek wordt niet gemaskeerd achter een sluier van ironie, maar de erotiek moet de lezer in actie brengen. Goede porno moet de lezer opwinden; de onderbuik en lager bepalen het succes van het boek. De achterflap zegt dan ook: ‘het is een doe-boek.’

De ondertitel van het boek luidt: ‘erotische verhalen voor vrouwen’. Nu weet ik weinig van vrouwen af, ik beschouw ze als een mysterieuze verschijningsvorm van de menselijke soort waarnaar ik weinig nieuwsgierig ben, dus misschien ben ik bij de beoordeling van het boek enigszins vooringenomen. Het lezen van het boek vond ik echter erg leuk. Lydia Rood schrijft erotiek van op niveau. Er staan verhalen in de bundel die ik minder geslaagd vind, omdat de rol van vrouw en man daarin alleen wordt omgedraaid. De directeur is nu een vrouw en de secretaresse een man. Weinig opzienbarend, omdat je deze machtsspelletjes uit de mannenporno al kent. Het verhaal ‘Dromen is goedkoper’ waarin een vrouw een erotische droom in het echt krijgt aangeboden, is dan veel boeiender. Uit een rij naakte mannen in een kerk mag zij een keuze doen. Met die man mag zij doen wat ze wil. Of die twee vriendinnen in ‘Onans straf’ die op mannenjacht gaan en spelen met de gevoelens van de prooi, omdat één van de vriendinnen verzamelaarster is van voortijdige zaadlozingen. Rood beschrijft deze en andere voorvallen goed. Ze voldoen aan het doel, namelijk het schrijven van porno, maar ze hebben eveneens een meerwaarde, omdat er vaak een vreemd of onverwacht einde aan de verhalen zit.

Het aardige van de hoofdpersonen is dat ze de hunkering van mannen naar de vrouwenschede steeds vergroten. Zij bepalen wat een man mag en tot hoever die kan gaan. Zij houden de touwtjes in handen. De mannen moeten erg hun best doen om de vrouwen te kunnen behagen. Die strijd van de mannen, dat spel met de mannen, wordt uitvoerig beschreven. Het uitstel tot het neuken is dan ook altijd het spannendste gedeelte in de verhalen. De macht zit dan niet in de functie die de vrouw bekleed, zoals in het directeur-verhaal, maar gewoon in het vraag-en-aanbod-spel dat seks is. De vrouwen zijn zich dan ook bewust van die vraag: dat is hun werkelijke macht.

Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat Lydia Rood bij het schrijven van sommige verhalen intens plezier gehad moet hebben. Misschien zelfs met het idee: effe lekker terugpakken. Tegen de vulgaire mannenporno zijn deze verhalen dan ook een uitstekend wapen. Voor macho’s is het boek absoluut niet bedoeld. In het laatste verhaal ‘Doen alsof’ wordt de macho, die allerlei seksistische opmerkingen plaatst, door twee vriendinnen ‘gepakt’. Zij geven hem op een zomerse dag op de hei eerst zijn zin, maar zeggen na elke keer dat zij onmerkbaar klaar zijn gekomen: ‘Ooo wat een teleurstelling.’ Nadat ze beiden enkele malen zijn klaargekomen, verlaten ze de jongeman die met zijn forse jongeheer alleen op de heide achterblijft, beroofd van zijn eigenwaarde.

Louter lust is dus porno voor dames. Maar ook heren die niet al teveel op hun pik getrapt zijn, wanneer vrouwen de beslissingen in het liefdesspel nemen, komen aan hun trekken. Over de vraag of porno nu tot de literatuur behoort of niet durf ik niets te zeggen.

Coen Peppelenbos

Lydia Rood – Louter lust. Prometheus Amsterdam

Deze recensie verscheen eerder in de NHL Krant op 3 november 1993.