Zonder meer Zen

Het stripdebuut van Frenk Meeuwsen is bepaald geen niemendalletje. In bijna 300 pagina’s vertelt hij het verhaal van Frenk die opgroeit in Nederland en een tijd in Japan woont. Frenk heeft een bovenmatige interesse in het spirituele en bezit de gave van de verwondering: hij staat open voor veel fenomenen, maar behoudt toch zijn nuchterheid. De titel verwijst hiernaar: ook zonder leidraad of goeroe kun je een goed leven leiden; een dat prima in balans is. Frenk vraagt zich terloops af of een perfect leven wel nastrevenswaardig is. Misschien dat het nog beter is om alles gewoon te laten gebeuren.

Zen zonder meester heeft een hoge herleesfactor. Wie het album in de buurt houdt, zal zien dat het steeds uitnodigt om er even bij te pakken. Er zijn veel verhaallijnen die niet af of opgelost zijn na eerste lezing. Zo’n scène doet zich voor aan tafel als Frenk vraagt hoe klappen met één hand klinkt. Terwijl het hem niet lukt de idee achter de vraag op te lossen, vergeet hij het belangrijkste: het te doen, om te horen. En ja, zo klinkt het. Dat een vraag niet voor de hand ligt (no pun intended), wil niet zeggen dat er geen antwoord mogelijk is. Dit klinkt anekdotisch, maar de vraag blijft toch rondzingen: misschien zit hetzelfde gegeven ook in andere zaken verstopt. Het zet de lezer op scherp.

Een ander slim gegeven is dat het personage Frenk niet wordt geportretteerd als een zweverige jongeman, waarmee de clichés geen vat om hem krijgen. Hij is eerder filosofisch angehaucht dan mystiek geïnteresseerd.

Zen zonder meester is een interessante en vooral leuke leeservaring. Juist doordat Frenk met een open en scherpe blik naar alles kijkt, weet hij steeds een dimensie aan zijn observaties toe te voegen. Feitelijk demystificeert hij de grote gebaren om tot de kern door te dringen: geloof geen man die zich Ayoshi noemt maar gewoon Jan heet; het boeddhisme is een opeenvolging van rituelen en mediteren is zitten en niet veel meer. Het grappige is dat Meeuwsen het met dezelfde stelligheid beweert als de Ayoshi’s van onze samenleving: ook Zen zonder meester heeft onmiskenbaar zelfhulpboekachtige trekjes, zij het op lichtvoetige wijze.

Zen zonder meester is een verhaal dat de juiste toon aanslaat en de lezer veel inzichten geeft. Lees het met dat idee en je zult aangenaam verrast worden. Het is bovendien een album dat ook voor minder doorgewinterde striplezers een prettige kennismaking met het medium is.

Stefan Nieuwenhuis

Frenk Meeuwsen – Zen zonder meester. Sherpa, Haarlem. 288 blz. €19,95.